2011-04-03 Praca w kuźni

Jak wyglądała dawniej praca kowala, można zobaczyć na festynach, organizowanych przez skanseny. Na użytek zwiedzających od czasu do czasu jest rozpalany piec kowalski  i są wykuwane różnego rodzaju przedmioty.

Fot. Archiwum własne

Pokaz pracy kowala na festynie w Kazimierzu Dolnym - kowadło i miech to główne wyposażenie kuźni

Kuźnia – niewielki drewniany budynek był usytuowany zazwyczaj na skraju wsi. Pośrodku warsztatu stał pień z kowadłem. Ważną częścią było także palenisko z kamienia lub cegły wylepionej gliną oraz połączony z nim miech kowalski.

Fot. Archiwum własne

Praca w kuźni w skansenie w Sierpcu

Pod ścianami na regalikach znajdowały się narzędzia: młotki, kleszcze, przebijaki, kształtowniki, podcinaki, gwoździownice. Narzędzia były rozmieszczone według zasady, że najczęściej używane znajdują się pod ręką.

Podstawowym surowcem wykorzystywanym w kuźni było żelazo. Do rozpalania pieca używano początkowo węgla drzewnego, potem węgla kamiennego, po II wojnie światowej – koksu.

Obrabiany metal, rozgrzany do czerwoności w piecu, trzymano podczas kucia kleszczami. Uderzeniem młota kowale nadawali kształt kawałkowi metalu. Trzeba było mieć wiele siły w rękach, by uderzać młotem. Ważyły one  – w zależności od rodzaju  -  od 3 do 10 kg.

Używano też przecinaków do cięcia żelaza na zimno, przebijaków do robienia otworów w żelazie, gwintownice i gwintowniki do wyrabiania gwintów wewnętrznych, narzynki do wyrabiania gwintów zewnętrznych, pilniki, wiertła, wiertarki, świdry do żelaza oraz gwoździownice służące do produkcji gwoździ.  

Kowalstwo należy dzisiaj do ginących zawodów, nic dziwnego, że  dźwięk młota w przyciąga do kuźni wielu zwiedzających.