2011-11-01 Zaduszki

Od blisko 40 lat w Puńsku, zamieszkałym w większości przez Litwinów, jest kultywowana litewska tradycja zaduszkowa. Mieszkańcy odnaleźli stare zapiski i od lat powtarzają ten rytuał.

W czasie Zaduszek w Domu Kultury Litewskiej odbywa się koncert z poezją, muzyką i przypominaniem osób zmarłych w ostatnim roku. Potem mieszkańcy Puńska, zwykle ok. 100 osób, w pochodzie idą na miejscowy cmentarz.

W tym roku ognisko i palenie krzyży odbyło się przy grobie znanego litewskiego etnografa i pedagoga z Puńska Józefa Vainy, który w wielu 95 lat zmarł w kwietniu tego roku. W rozpalonym ognisku obok jego grobu zostały spalone stare drewniane krzyże z zapomnianych lub remontowanych nekropolii.

Dawniej w Polsce także rozpalano ogniska zaduszkowe w pobliżu cmentarzy i na rozstajach dróg. Wierzono, że dusze ogrzewają się przy nich, przed długą, powrotną drogą w zaświaty.

W Zaduszki dusze zmarłych odwiedzają swe domostwa. Zostawiano więc dla nich uchylone na noc drzwi i furtki, a na stole albo na parapecie okiennym chleb i inne jadło, a czasami także flaszkę z wódką.

Na Podlasiu gotowano dla duszyczek kisiel owsiany i pełną miskę pozostawiano na noc na stole.

Prawosławni piekli chleby i pierogi, gotowali bób, groch i soczewicę oraz kutię. Dania te wraz z wódką stawiano na stole, aby w nocy dusze mogły się pożywić.

W dzień zaś wszystkie te potrawy zanoszono na cmentarz i składano na mogiłach, wylewając na nie także parę kropli wódki.

Obecnie dawne ofiary z jadła i napoju zastąpiły wieńce i bukiety kwiatów oraz światła palone na grobach.