2010-02-10 Od Kujaw po Bałtyk

"Tajemnice codzienności" to nowa ekspozycja Muzeum Etnograficznego w Toruniu, obrazująca kulturę ludową od Kujaw po Bałtyk w latach 1850-1950. Prezentuje życie codzienne ludzi zamieszkujących wsie i małe miasta regionów etnograficznych: Kujaw, ziemi chełmińskiej, Kaszub, Borów Tucholskich, Kociewia, Pałuk, ziemi dobrzyńskiej i Krajny. ...

To jedna z najnowocześniejszych ekspozycji stałych w polskim muzealnictwie etnograficznym!

Fot. Marian Kosicki

Muzeum wykorzystało nagrania audio, zapisy filmowe oraz multimedialne prezentacje, które można oglądać podczas zwiedzania na mniejszych i większych ekranach. Unikatowe są m.in. filmy o wizycie dziecka u znachora z Radziejowa i o zwyczajach zapustnych. Na filmach można zobaczyć też chrzest, komunię, ślub i pogrzeb.

Zwiedzający mogą posłuchać również nagrań pieśni weselnych, pogrzebowych, a także opowieści ludowych np. w specjalnie zaaranżowanym pokoju. Można się w nim zamknąć i wysłuchać jednej z kilku ówczesnych legend, jakie zapewne w niejednym domu opowiadano sobie wieczorami.

Tu kliknij, żeby pobrać pliki w formacie MP3: 

1. Kujawiak od Bachorzy - wyk. Kapela Szelążków w składzie: Jan ur. 1890 w Łowiczku, pow. Aleksandrów Kujawski; Bolesław; Benedykt. Zestaw instrumentów: skrzypce, klarnet, kontrabas. Utwór nagrał Roderyk Lange 02.03.1958
2. Opowieść O czarnoksiężniku i trzech dziewicach, zanotowane na Kujawach w XIX w. przez Oskara Kolberga. Opowiada Barbara Zakrzewska
3. Piosenka dziecięca Sikoreczka pstra..., wyk. Marta Rogalska, nagranie współczesne

- Wystawa przedstawia codzienne życie zwykłych ludzi, które z powodu minionego czasu dla współczesnego człowieka jest pełne tajemnic. Zdradzają je właśnie owe 1364 przedmioty wydobyte z muzealnych magazynów, gdzie niektóre z nich spędziły dziesiątki lat. Myli się jednak ten, kto sądzi, że ekspozycja jest kolejnym nudnym pokazem zamkniętych w gablotach zabytków. - To nowe podejście, nowy typ prezentacji, bardziej przyjazny i zrozumiały dla widzów – powiedział Hubert Czachowski, dyrektor muzeum gazecie.toruń.pl.

Fot. Marian Kosicki

Wystawę  podzielono na 8 części:
- Natura i historia,
- Bliskie ciału. O ubiorach, higienie i jedzeniu,
- Rytm życia,
- Praca,
- Jak świętowano i w co wierzono,
- W wolnym czasie,
- Nowe horyzonty oraz
- Poszukiwanie piękna. 

Zabytki nie stoją w nudnych rzędach, ale są tak zaaranżowane, że przenoszą widzów np. do dawnego sklepu. Oprócz lady i półki pełnej starych kolorowych puszek można zobaczyć dawne reklamy. Na przykład taką: "Każda oszczędna gospodyni kupuje tylko makaron toruński, bo jest tani i przy tem dobry".

Fot. Marian Kosicki

Można też zobaczyć zakład Wiktora Kuźmińskiego, który dyplom cechu zdobył w 1902 r. Dowiadujemy się przy okazji, że programy lojalnościowe to nie wymysł dzisiejszych speców od reklamy. Kuźmiński już na początku XX wieku oferował najczęściej korzystającym z jego usług panom abonamenty i stosowne do nich atrakcyjne rabaty na golenie i strzyżenie.

Fot. Marian Kosicki

W dawnej kuchni prócz tradycyjnej ekspozycji można zobaczyć na wielkim ekranie nakręcony przed rokiem film, na którym Helena Pałkowska z Krzywogońca pokazuje, jak piecze chleb. Przepis przechodzi w jej rodzinie z pokolenia na pokolenie.

W muzeum dowiadujemy się również, że kujawskie gospodynie były mistrzyniami wzorów usypywanych z piasku na ziemi przed domem lub na klepisku w izbie. Zwyczaj zniknął bezpowrotnie wraz z upowszechnieniem się drewnianych podłóg. Dziś możemy go zobaczyć dzięki filmowi, który w Muzeum Etnograficznym odtwarzany jest na ekranie wmontowanym w podłogę - tak że mamy wrażenie, że to pod naszymi nogami gospodyni tworzy wymyślny wzór.

Fot. Marian Kosicki

- Muzeum Powstania Warszawskiego swoją wystawą multimedialną wyznaczyło nowy standard i bardzo wysoko ustawiło poprzeczkę - mówi gazecie.toruń.pl Hanna Łopatyńska, komisarz wystawy. - Tą wystawą staramy się sprostać wymaganiom współczesnego odbiorcy, który oczekuje dużo więcej niż proste wyeksponowanie przedmiotów.