2012-06-10 Kapliczki kaszubskie

Kilkadziesiąt fotografii kapliczek kaszubskich prezentuje wystawa „Kapliczki kaszubskie \ Przestrzenie świętości" w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Zdjęcia wykonane są w latach 2010 i 2011. Większość fotek przedstawia kapliczki z północnych i środkowych Kaszub.

Fot. Archiwum muzeum - Tomek Zerek

Przodkowo

Kapliczki, krzyże i figury przydrożne są niezwykle interesującym, choć nie zawsze dostrzeganym elementem polskiego krajobrazu. Wznoszone w miejscach szczególnych, nieprzypadkowych, sakralizują przestrzeń, organizują ją, nadają jej znaczenie i symbolikę.

Usytuowane przy drogach, u ich rozwidleń i skrzyżowań, na krańcach zabudowy, a także w centralnych punktach miejscowości czy też w przydomowych zagrodach są swoistymi znakami wiary i pamięci. Pamięci o ludziach, zdarzeniach, minionych czasach.

Fot. Archiwum muzeum

Kuźnica - Marcin Kaliński

Wznoszone w intencjach dziękczynnych i błagalnych, częstokroć znaczyły miejsca dramatycznych wydarzeń. Budowano je wspólnie, staraniem całej społeczności bądź jako prywatne fundacje.

O intencjach fundatorów informują umieszczane na nich inskrypcje, częściej jednak ślad intencji zachował się tylko w przekazach ustnych, w tradycji lokalnej bądź rodzinnej.

Współcześnie także  stawia się kapliczki, figury i krzyże – są zjawiskiem odradzającym się w nowych kontekstach historycznych i społecznych, nieodmiennie jednak wzbogacają przestrzeń różnorodnością form i nierzadko niezwykłą urodą.

Fot. Archiwum muzeum

Stężyca - Fridric Orn

Na wystawie oglądamy zdjęcia kapliczek osadzonych w kaszubskim krajobrazie, poznajemy ich formy, detale, dowiadujemy się o postaciach, którym są poświęcone, oraz intencjach fundatorów. Znajdziemy tu również fotografie kapliczek z Kanady z prowincji Ontario, dokąd tradycję ich budowania przenieśli kaszubscy osadnicy.
 
W przestrzeń wystawy zostały wprowadzone elementy multimedialne. Na cyfrowych ramkach muzeum przedstawia bogaty zbiór fotografii wykonanych różnymi technikami, obejrzymy filmy opowiadające historie tworzenia świętych figur oraz wprowadzające nas w atmosferę nabożeństw odprawianych wokół kapliczek, o kaszubskich kapliczkach opowie również znana aktorka Danuta Stenka.
 
Autorami prezentowanych na wystawie fotografii są Marcin Czapliński, Marcin Kaliński, Dariusz Kula, Marek Piosik, Tomek Zerk (Polska) oraz Fridrik Orn (Islandia), Wlodek Witek (Norwegia), Cezary Zych (Kanada). Filmy pokazywane na ekspozycji reżyserował Andrzej Dudziński.
 
Wystawa wpisuje się w szerszy projekt współorganizowany przez Nadbałtyckie Centrum Kultury, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz Stowarzyszenie Twórców Ludowych O/Gdański, obejmujący także plener rzeźbiarski w ogrodzie przed Spichlerzem Opackim oraz wystawę „Sacrum w twórczości pomorskich artystów” w kościele św. Jana w Gdańsku.

Wystawę można zwiedzać do 15 listopada, zaś 6–21 czerwca fotografie kapliczek będą eksponowane również na parkanie Parku Oliwskiego.

Zobacz też:

Kapliczki lubelskie http://wiano.eu/article/1421

Warmińskie kapliczki http://wiano.eu/article/196