2019-12-20 Szopki z Rabki

Wystawa pt. “Szopki" w Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju prezentuje bogactwo tradycji kolędniczych regionu. Oś wystawy stanowi kolekcja szopek kukiełkowych pozyskanych do zbiorów po konkursach zorganizowanych przez Muzeum w 1967 r. i 1981 r.

Boże Narodzenie stanowiło ważny element zimowego cyklu obrzędowego. Uroczystościom kościelnym, odbywającym się w tym okresie, towarzyszyły ludowe zwyczaje i praktyki obrzędowe mające zapewnić urodzaj, i dobrobyt mieszkańcom dawnej wsi.

Jednym z nich była kolęda z szopką, czyli widowisko kolędnicze  prezentujące ludową wizję betlejemskiej szopki. Nie znamy dokładnej daty, kiedy tak naprawdę kukiełkowa szopka znalazła się po raz pierwszy na wiejskiej drodze, ale z pewnością było to dla mieszkańców ówczesnej wsi pierwsze spotkanie z małymi  formami teatralnymi.

Osią widowiska jest scena narodzenia i adoracji Jezusa oraz ludowa interpretacja ostatnich chwil z życia okrutnego króla Heroda, po którego przychodzi sama śmierć i diabeł.

Widowisko urozmaicały zwykle barwne, wierszowane dialogi postaci, wymawiane gwarą. Prezentowano także liczne scenki obyczajowe, satyryczne, niejednokrotnie odwołujące się do ważnych wydarzeń w życiu społeczności wiejskiej. Obok postaci biblijnych i zastępów aniołów pojawiają się zwierzęta oraz liczne postaci dawnej wiejskiej codzienności, m. in. pasterze, góral i góralka, szewc, piekarz, krawiec, cyrulik itp.
 
Wystawa będzie czynna do marca 2020 r. w godzinach otwarcia Muzeum.