2010-05-11 Powiat Sochaczew

 Tytuł: Powiat sochaczewski. Przewodnik 

 subiektywny

 Seria: Tradycja Mazowsza

 Autorzy: Jacek Górnicki, Aleksander

 Grzegorz Turczyk

 Wydawnictwo: Mazowieckie Centrum

 Kultury i Sztuki

 Rok wydania: 2010

Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki publikuje od 2004 r. tomy z serii Tradycja Mazowsza. Są to monograficzne opracowania prezentujące walory historyczne i etnograficzne powiatów województwa mazowieckiego. Każdy tom zawiera Przewodnik subiektywny – prezentację miejscowości wybranych przez autora, a także Ofertę kulturalną i turystyczną – z propozycjami m.in. tras wycieczkowych po powiecie, opisami potraw regionalnych.

Ukazał się właśnie tom poświęcony powiatowi sochaczewskiemu. Dowiadujemy się, niestety, z niego, że w powiecie sochaczewskim w zapomnienie poszły tradycje ludowe. Nie ma więc strojów, elementów zdobniczych, sztuki ludowej, a zwyczaje związane z rokiem liturgicznym niczym nie różnią się od podobnych w innych częściach kraju.

Jednakże w wielu rejonach do rejestru zabytków trafiły domy i całe zagrody wiejskie. Najczęściej nie reprezentują wyjątkowych wartości artystycznych. Występują w wielu miejscowościach, w tym w Cyprianach, Matyldowie i Budach Iłowskich. Na przykład w tej ostatniej wsi oryginalna strzecha starej chałupy została, niestety, zastąpiona współczesnym pokryciem dachowym.

Próżno też w powiecie szukać wiatraków. Nie zachował się ani jeden. Za to wciąż działa młyn w Chodakowie (dawniej wodny, dziś elektryczny). Pozostaje jednym z nielicznych przykładów tego typu architektury. 

Dość licznie występują w powiecie sochaczewskim dwory, dworki i pałace, choć wiele z niszczeje. Jeśli nie zadba się o nie w niedalekiej przyszłości (np. o dwory w Skotnikach, Kawęczynie, Ruszkach, Pawłowicach) na zawsze znikną z naszego życia.

Autorzy polecają także odwiedzić Kurdwanów (w gminie Nowej Suchej). Powodem jest skromny, drewniany kościół parafialny z 1676 r. W parafii organizowane są różnego rodzaju festyny. Przybysze mogą zostać zaskoczeni np. prezentacją wypieków miejscowych gospodyń.

O kulinarne dziedzictwo zadbano w powiecie. Zebrano kilkadziesiąt starych i tradycyjnych przepisów. Niektóre z nich są wprowadzane do menu różnych zakładów i lokali gastronomicznych w rejonie. Miano produktu regionalnego uzyskały konfitury z pigwy Zakładu Cukierniczego „Jeznach” i chleb zamkowy piekarni „Gzik i Janiak”.

Dużym atutem serii jest aktualność danych. Cykl wydawniczy nie jest długi, więc obserwacje, opisy i wnioski autora Czytelnik poznaje już po kilku miesiącach.

http://www.mckis.waw.pl/pl/content/view/75/82/