2010-05-26 Skansen w Budach

Blisko Białowieży, wśród rozległych łąk otoczonych zewsząd lasem, leżą Budy. W tej wsi znajdziemy Sioło Budy: pensjonat i restaurację utrzymane w regionalnym stylu. A pod ścianą lasu – niewielki prywatny skansen, należący do tegoż ośrodka.

Fot. Anna Ochremiak

Warto tam zajrzeć choćby po to, by zobaczyć niezwykłą starą chałupę z kominem zbudowanym z… drewna. To już unikat na skalę więcej niż regionu. Koniecznie trzeba wejść na strych starej chałupy, by zobaczyć niezwykły, stawiany na zrąb drewniany komin.

Fot. Anna Ochremiak

Dom nie jest tutejszy, pochodzi ze wsi Dobrowoda w gminie Kleszczele (przy drodze z Hajnówki do Siemiatycz). – Gdy go zobaczyliśmy, stał przed nim mężczyzna z piłą motorową i szykował się, by pociąć belki na opał – opowiada Aleksander Niczyporuk, właściciel ośrodka. – Odkupiliśmy dom i przenieśliśmy tutaj. Stał się zaczątkiem skansenu.

Fot. Anna Ochremiak

Ile może mieć lat? – Próbowaliśmy to ustalić. Zapytaliśmy najstarszą mieszkankę wioski. A ona odpowiedziała, że gdy była mała, dom był już bardzo stary… – wspomina Aleksander Niczyporuk. – W trakcie konserwacji, na belkach z których zbudowano komin, znaleźliśmy daty: 1836 i 1843. Domyślamy się, że dotyczą one czasu budowy. 

Wokół niezwykłej chałupy odtworzono cały chutor, tutejsze gospodarstwo. Są tu stodoła, wozownia, chlewik, studnia z żurawiem i bróg. Na łące stoją ule. Całość ogrodzona wyplatanym płotkiem (tyn).

Fot. Anna Ochremiak

Wnętrza wypełnione dawnymi sprzętami zaaranżowane są tak, by pokazać, jak żyli mieszkańcy podlaskiej wsi. Jak byli samowystarczalni, mieszkali w zgodzie z naturą, jak przekazywali umiejętności z pokolenia na pokolenie. Warto przy tym posłuchać opowieści gospodarzy, którzy chętnie dzielą się swoją wiedzą o regionalnych obyczajach i tradycjach.

Anna Ochremiak www.krajoznawcy.info.pl