2010-09-24 Tkanie na krosnach

Sztuki tkania na krosnach możemy nauczyć się już tylko na warsztatach prowadzonych przez muzea i skanseny. Także dzieci na lekcjach muzealnych pod okiem doświadczonego tkacza lub tkaczki oddają się pracy na miniaturowych krosnach. I czynią to z zapałem. Okazuje się, że ginący już dzisiaj zawód zwłaszcza dziewczętom sprawia ogromną przyjemność.

Fot. Archiwum własne

Jak pożytecznie można spędzać z dzieckiem czas podejrzeliśmy na zajęciach zorganizowanych w Muzeum w Łowiczu podczas Europejskich Dni Dziedzictwa Narodowego. Wspólnie z mamami dziewczynki wyrabiały swoje pierwsze tkaniny.

Fot. Archiwum własne

Ale i dorośli mogli przyjrzeć się tej niecodziennej już dzisiaj pracy.  

Dawniej tkanie płótna było powszechnym zajęciem. Kobiety (ale i nie tylko) oddawały się robotom tkackim najczęściej w okresie zimowym. Rozłożony warsztat mógł zajmować nawet połowę izby.  Urządzenie to było zbudowane z ramy (zwanej staciwem), na której zamontowane były jego elementy odpowiadające za proces tkania.

Od wielkości warsztatu, jego szerokości, zależała szerokość tkaniny.

W ramie znajdował się wał podawczy z nawiniętą osnową i wał odbiorczy, na który była nawijana gotowa tkanina. Tkanie polega na przeplataniu nitki (zwanej wątkiem) nad i pod nitkami osnowy.

Z wyrobem tkanin związane są ludowe przesądy.

Nie można zestawiać krosien w poniedziałek. Ustawione w tym dniu stały krzywo i utrudniały tkanie.

Po założeniu osnowy gospodyni musiała natychmiast otworzyć drzwi, aby wywołać przeciąg. Zapewniało to w trakcie tkania duży „ziew” ułatwiający pracę.