2010-11-25 Biżuteria koralikowa

Biżuteria koralikowa, nazywana krywulką to tradycyjna biżuteria karpacka, wytwarzana na terenie m.in. Łemkowszczyzny, Huculszyczyzny. Każdy z tych regionów ma swoje charakterystyczne odmiany, kolorystykę i wzornictwo, ale wspólna jest technika wytwarzania.

Fot. Archiwum muzeum

Pod okiem instruktora rzemiosła artystycznego Julity Charytoniuk, pracownika Białostockiego Muzeum Wsi, będzie można wykonać – korzystając z tej metody - proste najszyjniki, bransoletki i kolczyki. Muzeum organizuje 29 listopada warsztaty dla wszystkich chętnych.

Na cienką, mocną nić nanizuje się, za pomocą igły, koraliki, które tworzą misterne geometryczne wzory. Biżuteria taka jest doskonałą ozdobą damskiego, jak i męskiego stroju.

Niegdyś uważano, że tworzenie biżuterii z koralików powinno być zastrzeżone dla osób wyłącznie o czystym sercu, by wraz z koralikowym dziełem mogły przekazać pozytywną energię komuś, kto będzie je nosił.

Biżuteria ludowa nie tylko zdobiła ubiór odświętny, ale była też dowodem zamożności, a także talizmanem (w przypadku korali prawdziwych i bursztynów).

Kobiety najchętniej nosiły naszyjniki z korala prawdziwego. Ale na wybrzeżu Bałtyku i Kurpiach czyli w miejscach występowania bursztynu, zakładały biżuterię z tego właśnie kamienia. Na Śląsku Cieszyńskim i na Podhalu dominowały kosztowności metalowe.

Tylko najzamożniejsze niewiasty mogły sobie pozwolić na biżuterię naturalną. Pozostałe zakładały z mas plastycznych i szkła, imitujące korale prawdziwe.

Najbardziej popularne stały się wielobarwne lub srebrnobiałe paciorki z dmuchanego szkła, zwane dętkami. Nanizane były według zasady: najmniejsze koraliki znajdowały się na końcach sznura, a największe pośrodku. Prawie zawsze nawlekano je tak, że paciorki w jednym kolorze znajdowały się na jednym sznurze.

Kobiety zakładały przeważnie na szyję wiele nitek o różnej długości, a więc na ich piersiach kłębiło się mnóstwo koralików.

W zachodniej i środkowej Łemkowszczyźnie noszono najczęściej kolorowe dętki, natomist we wschodniej – krywulki z kolorowych paciorków.

Jak powstaje biżuteria koralikowa