2011-04-15 Kwiaty z bibuły

Kolorowe „pająki”, bibułowe kwiaty, bukiety, girlandy można będzie zobaczyć na świątecznej ekspozycji we wrocławskim Muzeum Etnograficznym. Wystawa „Bibułowe kwiaty” potrwa od 29 marca do 15 kwietnia.

Fot. Archiwum muzeum

Bibułowe kwiaty do złudzenia przypominały żywe rośliny

Kolorowe ozdoby bibułkowe odmieniały nieco szarą rzeczywistość polskiej wsi. Trwające przez niemal pół roku słoty, śniegi i często zachmurzone niebo wywoływały atawistyczne pragnienie żywych barw. Tym można częściowo wytłumaczyć fenomen rozwoju bibułkarskiej sztuki we wszystkich prawie polskich regionach.

Jej kanon ustalił się w ciągu niespełna kilku dekad - pomiędzy okresem uwłaszczeń w trzech zaborach, a czasem światowych wojen. Decydujący wpływ na rozwój tej gałęzi rzemiosła wiejskiego miał wzrost produkcji kolorowego papieru na przełomie XIX i XX w.

Nie bez znaczenia pozostaje tu także oddziaływanie idei ogrodu zimowego Drugiego Cesarstwa lansującej na szeroką skalę wprowadzanie kwietnych dekoracji do wnętrz mieszkalnych. W polskiej sztuce ludowej zaowocowało to oryginalną formą sztuki tworzenia bibułkowych kwiatów, które wypełniły wnętrza mieszkalne i stały się ozdobą rekwizytów obrzędowych.

Bibułkowe ozdoby odmieniały rzeczywistość oferując ich wykonawcom doznanie głębokiej satysfakcji z własnego mistrzostwa. Były odzwierciedleniem talentu, wrażliwości i artystycznej inwencji. Każdego roku powstawały dzieła, a nawet arcydzieła - kruche i niepowtarzalne, których wykonanie wymagało skupienia i uważności. Są w naszej kulturze jakby dalekim echem buddyjskich mandali, tworzonych także z kruchego i ulotnego materiału.

Barwne kwiaty z bibuły ozdabiały w formie wianków i bukietów przedmioty kultu religijnego, a także stoły i parapety okien. Były częścią słomkowych pająków.

Fot. Archiwum muzeum

Bibułowe kwiaty ozdabiały domowe ołtarzyki

Zdobiły ślubne korony, dożynkowe wieńce i choinki. Do dziś umiejętność ich wyrobu jest powszechna wśród mieszkanek wsi.

Na Dolnym Śląsku znajdujemy je w wielkiej rozmaitości regionalnych odmian. Są częścią niematerialnego dziedzictwa kulturowego zasługującą na popularyzację i ochronę.

Pokazywane prace wykonały artystki z Czerwonej Wody, Gościszowa, Henrykowa, Kamienia, Krotoszyc, Radostowa, Radwanic, Żarek Średnich, Podgórek, Mirska, Mroczkowic, Mysłakowic, Ocic i Pobiednej