2011-03-19 Pisanki i palmy

Zdobienia jaj wielkanocnych i wykonywania palm można nauczyć się na warsztatach Stowarzyszenie Twórców Ludowych w Lublinie. Tematami tegorocznej edycji Akademii Sztuki Ludowej będą m.in. pisanki krzczonowskie, kurpiowskie zalipiańskie i łowickie, a także palmy lubelskie i kurpiowskie.

Zajęcia potrwają do 12 kwietnia. Poprowadzą je uznane twórczynie ludowe: Wiesława Kucharzyk, Jadwiga Niedźwiecka, Halina Witkowska, Wanda Racia, Wiesława Wojda i Bogumiła Wójcik.

Tradycyjne palmy lubelskie wykonuje się z kwitnących gałązek wierzbiny, cisu, gałązek borówek, bukszpanu, gałązek krzewów owocowych, a także suszonych i barwionych kwiatów oraz trawy.

Fot. Archiwum Stowarzyszenia Twórców Ludowych

Palma lubelska

Kurpiowskie palmy robione są z bibuły. Są to prawdziwe dzieła sztuki. Drobne kolorystycznie dobrane kwiaty przypominają do złudzenia żywe kompozycje. Okręca się je wokół pręta z leszczyny, lub młodej sosny.

Fot. Archiwum kurpie.com

Palma kurpiowska

Najbardziej rozpowszechniły się w Polsce palmy wileńskie. Są wyplatane z suszonych i barwionych traw, ziół i kwiatów (nieśmiertelników krwawnika, tymotki). Zwracają uwagę swoją formą i kolorystyką. Rośliny układa się poziomo lub pionowo w misterne wzory roślinne i geometryczne. Palmy wileńskie mają kształt pałek różnej wielkości i grubości, są zakończone kitą z farbowanej mietlicy - wysokiej trawy o drobnych kłosach zebranych w wiechy. O palmach tych mówi się, że są to dywany z suszonego zielska.

Fot. Archiwum http://www.skrzacik.now.pl/kaziuki.html

Palmy wileńskie

Pisanki zalipiańskie są bardzo kolorowe tak jak zalipańskie kwiaty malowane na ścianach domów. Chociaż zdarzają się utrzymane w jednej tonacji np. niebieskie, brązowe.

Wykonanie pisanki w stylu zalipiańskim nie jest trudne, chociaż trzeba mieć trochę polotu. Maczając pędzelek w farbie, malujemy na jajku tło w kolorze żółtym lub niebieskim. Jak mamy już tło (lub też na naturalnej barwie jajka), malujemy kwiaty. Kwiaty zalipiańskie są kwiatami wyobraźni, należy malować takie wzory, jakie nam wyobraźnia podpowiada - mówią pisankarki z Zalipia.

Fot. Archiwum własne

Pisanki zalipiańskie

Pisanki krzczonowskie są ozdabiane motywami geometrycznymi i roślinnymi. Wykonuje się je techniką batikową czyli poprzez nakładanie wosku na jajko przy pomocy szpilki osadzonej na drewienku. Takim pisakiem rysuje się wzory na skorupce, maczając łepek szpilki w roztopionym wosku, a następnie zanurza się jajko w letnim barwniku.

Po ufarbowaniu usuwany jest wosk i w ten sposób narysowane uprzednio wzory są w kolorze skorupki. Aby otrzymać wielobarwne pisanki czynność powtarza się wielokrotnie, rysując nowe wzory i zanurzając jajko w barwnikach o różnych kolorach.

Fot. Archiwum Stowarzyszenia Twórców Ludowych

Pisanki krzczonowskie

Pisanki kurpiowskie z Puszczy Białej i łowickie wykonuje się techniką aplikacyjną. Na Kuriach wydmuszki są oklejane rdzeniem sitowia oraz kolorową włóczką, natomiast w Łowiczu i jego okolicach wydmuszki są miniaturowymi, kolorowymi wycinankami.

Fot. Archiwum Stowarzyszenia Twórców Ludowych

1. Pisanki kurpiowskie z Puszczy Białej. 2. Pisanki łowickie