2011-04-05 Skansen w Opolu

W tym roku Muzeum Wsi Opolskiej obchodzi 50. rocznicę powołania. Opolski skansen jest jednym z najstarszych muzeów na wolnym powietrzu w Polsce. Głównym powodem powołania tej placówki była ochrona zabytkowej, drewnianej architektury Śląska Opolskiego.

Fot. Archiwum muzeum

1. Wóz konny 2. Ławeczka i wystrój okna

Od daty powołania skansenu w 1961 r. do jego udostępnienia zwiedzającym w 1970 r. upłynęło 9 lat! Czas ten przeznaczono na rozbiórkę, translokację i odbudowę wybranych budynków w muzeum.

Wybór obiektów nie był przypadkowy. Do przeniesienia typowano chałupy, stodoły, chlewki, spichlerze itp., charakterystyczne dla poszczególnych części Opolszczyzny, a także dla różnych grup mieszkańców wsi - bogatych i biednych chłopów, rzemieślników.

Wnętrza chałup zostały wyposażone w meble, sprzęty gospodarstwa domowego i narzędzia używane przed laty w gospodarstwach wiejskich.

Fot. Archiwum muzeum

Kołowrotek

Zagospodarowane jest również otoczenie budynków - w zagrodach stoją ule, psie budy, huśtawki dla dzieci, a nawet drewniane wychodki.

Na terenie skansenu znajduje się kilka unikatowych obiektów. Należy do nich przede wszystkim najstarszy obiekt w muzeum – drewniany kościółek z Gręboszowa wybudowany w 1613 roku.

Fot. Archiwum skanseny.net

Kościółek z Gręboszowa - ołtarz

Kolejną atrakcją jest młyn wodny, któremu uroku dodaje malownicze wkomponowanie w sztuczny ciek wodny okalający teren Muzeum.

Fot. Archiwum skanseny.net

Młyn wodny

Na uwagę zasługuje także chałupa ze Sternalic. Już przy wejściu do budynku widzimy ciekawą rzecz - a mianowicie plakietkę z 1742 roku potwierdzającą ubezpieczenie domu na wypadek pożaru.

Fot. Archiwum skanseny.net

Chałupa ze Sternalic

Wnętrze chałupy zostało zaaranżowane na wiejską klasę oraz mieszkanie nauczyciela. W nauczycielskiej kuchni można zobaczyć poprzedniczkę popularnej dziś kuchenki mikrofalowej – zgrabną kuchenkę naftową.

W Muzeum Wsi Opolskiej znajduje się także bardzo efektowna karczma, w której są m.in. tablice reklamowe browarów śląskich, szynkwas do toczenia piwa, a także ciekawy stół do gry w bilard z grzybkiem.

Fot. Archiwum skanseny.net

Wnętrze karczmy

W sąsiedniej izbie zgromadzono wyposażenie i zaaranżowano sklep z okresu dwudziestolecia międzywojennego, w którym znajdują się oryginalne szafki firmowe dr Oetkera oraz Knorra, a na półkach stoi proszek do prania Persil i inne produkty firmy Henkel.

Na terenie skansenu zaaranżowano również ekspozycję chałupy kresowej zamieszkałej przez przesiedleńców ze wschodu, którzy po II wojnie światowej przybyli na Ziemie Odzyskane i osiedlili się w opuszczonych śląskich domostwach.

Fot. Archiwum skanseny.net

Pościel, makatka, serwetki przywiezione z Kresów

Przedmioty przywiezione ze wschodu częstokroć przeleżały wiele lat w nierozpakowanych walizkach. Ich właściciele byli przekonani, że lada dzień będą wracać do swych domów pozostawionych na Kresach.

W muzeum znajdują się także: kuźnia, w której można podglądnąć pracę kowala. 

Fot. Archiwum skanseny.net

Kuźnia

W archiwum muzeum znajduje się około 30 – 40 tysięcy fotografii i około 100 nagrań wideo. Ponadto każdy z muzealnych działów dysponuje bogatą kartoteką. W archiwum znajduje się także dokumentacja techniczna ponad tysiąca obiektów architektury drewnianej z terenu województwa opolskiego, a także opracowania materiałów zebranych podczas badań naukowych prowadzonych przez muzeum.

Od momentu udostępnienia skansenu prowadzone są różne przedsięwzięcia, których celem jest urozmaicenie zwiedzania. Od ponad trzydziestu lat, w niedzielę palmową organizowany jest „Jarmark wielkanocny” – impreza folklorystyczna rozpoczynająca nowy sezon muzealny. Dzieci mogą brać udział w konkursie plastycznym „Majówka w skansenie”, a także uczęszczać na lekcje muzealne, na których w ciekawy i niesztampowy sposób zapoznają się z kulturą i tradycjami ludowymi Opolszczyzny.

Każdego roku organizowane są wystawy czasowe - wiele z nich uhonorowano dyplomami i wyróżnieniami, w tym „Sybillą”, nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W ciągu 50 lat działalności muzeum stało się placówką wyjątkową, przybliżającą obraz dawnej wsi opolskiej w szerokiej i zajmującej formie.