2011-05-29 Harmonia ma bloga

Na blogu http://odkryjmazowsze.blox.pl harmonia ma swoją specjalną zakładkę. To honorowe miejsce zawdzięcza fascynacji Marcina – autora wpisu – tym instrumentem. Dla niego harmonie są małymi dziełami sztuki. Marcin zachęca blogowiczów do uważnego przyjrzenia się harmoniom ich wyglądowi – przepięknemu kunsztowi wykonania, a także wsłuchania się w melodykę.

Fot. Archiwum MCKiS

Pierwsze diatoniczne harmonie ręczne (jeszcze jedno- i dwurzędowe) pojawiły się na ziemiach polskich przed 1860 r.

Instrumenty te napływały głównie z terenu Rosji, Prus, Niemiec i Austrii. W ślad za tym zaczęły powstawać w Polsce zakłady serwisujące te instrumenty, aż wreszcie pojawili się wytwórcy.

Harmonie były produkowane m.in. przez mniejsze i większe zakłady z Warszawy i okolic. 

Cechą charakterystyczną tychże instrumentów było bogate zdobnictwo korpusów. Klawisze przypominały te fortepianowe.

Fot. Archiwum MCKiS

Praktyka ozdabiania nasiliła się od momentu pojawienia się akordeonów. Firmy oferowały przebogatą gamę zdobień i ornamentów w najrozmaitszych technikach.

Warto wymienić: krycie celuloidem białym lub kolorowym, brokatem srebrnym lub złotym, imitacją perłowej masy, krycie i intersjowane fornirem, grawerowanie, upiększanie sztucznymi brylantami lub inkrustrowanie prawdziwą masą perłową.

Warsztaty otrzymywały liczne zamówienia. Największe z nich produkowały łącznie po 50 harmonii rocznie, wysyłając niektóre z egzemplarzy poza granice kraju, w tym głównie na zamówienie Polonii.

Szczyt popularności harmonii przypadł na lata dwudzieste XX wieku. Skrzypek zaczął tracić swoją przywódczą rolę w kapeli na rzecz harmonisty.

Do dzisiaj gra się na harmonii na Kurpiach (kapela Maniurskiego z Kadzidła, Drężków z Myszyńca, Zawady), jak również w Radomskiem (kapela Kołazińskich, kapela Mariana Pełki). Poza województwem mazowieckim instrumenty te stosowane są także w Kieleckiem (kapela Siwaka z Chustek).

Blog o Mazowszu uruchomiło Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.