2011-06-11 Oczepiny

Podczas festiwalu „Spotkania z Pieśnią i Tradycją Weselną” zespół ludowy z Nowin przypomniał widowni oczepiny – stary obrzęd weselny, który do dzisiaj jest jeszcze odgrywany w niektórych wsiach na Podlasiu.

Oczepiny oznaczają przejście Panny Młodej do społeczeństwa kobiet zamężnych. Pannę Młodą usadzano na klepkowej dzieży, kładziono poduszkę.

Fot. Archiwum własne

Panna Młoda na dzieży

Następnie starościny zdejmowały z głowy panny młodej wianek i nakładały czepek lub w tym przypadku chustkę czepcową.

Podczas całej tej ceremonii, której towarzyszą pieśni i przyśpiewki, Panna Młoda nie odzywa się. Na kolanach trzyma talerz, na który starościny, a przede wszystkim pan młody rzucają pieniądze za wianek.

Fot. Archiwum własne

1. Panna Młoda w wianku 2. Panna Młoda w chuście czepcowej

Po nałożeniu chusty czepcowej, mężatki i swachny śpiewają najstarszą pieśń weselną Oj chmielu, którą kiedyś znano w całej Polsce.

Treść zazwyczaj traktuje się dosłownie jako zwrot do rośliny, z której wyrabia się weselny alkohol, czyli piwo. Jednakże uznaje się także, iż słowo „chmiel” zostało użyte w tekście jako przenośnia, co również generuje dodatkowe przyporządkowanie utworu do gatunku pieśni symbolicznych.

Fot. Archiwum własne

Mężatki i swachny śpiewają Oj chmielu

Pieśń jest wielozwrotkowa z powtarzającym się refrenem Oj chmielu, chmielu….

Oj chmielu, chmielu, serokie liście.
Oj, już Marysię ocepilista.
Oj chmielu, oj nieboże,
Już nic tu nie pomożę, lub (niech ci Pan Bóg dopomoże)
Chmielu, nieboże!

Oj chmielu, chmielu, ty bujne ziele,
Nie będzie bez cię żadne wesele.
Oj chmielu, oj nieboże,
To na dół, to ku górze,
Chmielu nieboże.

Pomysłodawcą i organizatorem imprezy, odbywającej się już po raz trzeci - jest Gminny Ośrodek Kultury w Borkach.