2011-07-07 Firanki z papieru

Zwyczaj zdobienia okien ażurowymi firankami z papieru był rozpowszechniony na wsi tak samo jak dekorowanie ścian wycinankami. Obecnie te piękne papierowe dzieła najczęściej możemy obejrzeć zwiedzając chaty w skansenach.

Fot. Archiwum własne

Teraz jest okazja, by posiąść technikę ich wycinania i własnoręcznie wykonać firankę. Białostockie Muzeum Wsi organizuje w niedzielę 10 lipca między godz. 10.00 a 14.00 pokaz wycinania firanek z papieru przy użyciu dłutek, wykonanych przez kowala oraz nożyczek.  Aby wykonać skomplikowane ornamenty potrzeba jednak dużej wprawy i wyobraźni.  

Na Podlasiu zwyczaj dekorowania wnętrz wycinankami był powszechny w drugiej połowie XIX wieku. Natomiast na Podlasiu zdobienie okien, półek w kredensach i świętych obrazów firankami z papieru, stało się powszechne po pierwszej wojnie światowej.

Najczęściej nożem lub nożyczkami do strzyżenia owiec wycinano dość skomplikowane ornamenty roślinno – geometryczne, rzadziej zwierzęce. Wzory kopiowano z kuchennych makatek i firanek.

Fot. Archiwum własne

Inna technika wycinania papierowych firanek polegała na wykorzystaniu dłutek o różnych kształtach ostrza. Powstawały wówczas najczęściej jednobarwne, ażurowe formy czasem ozdobione wycinankami z kolorowego papieru. Niekiedy firanki wycięte z papieru przyozdobiono malunkami z farby.

Ażurowe firanki z papieru charakteryzują się precyzją wykonania i niezwykłą estetyką. Wykonywane przy pomocy prostych narzędzi nadal zadziwiają swym pięknem.

Dzisiaj rzadko kto zawiesi taką firankę w oknie, ale niewątpliwie ta forma sztuki ludowej ma swoje miejsce w aranżacji współczesnych wnętrz np. jako obrazy na ścianach, czy tło pod szkło na ścianie - coraz chętniej wykorzystywanego zamiast glazury kuchennej.  

Zobacz też:

http://wiano.eu/view/435