2011-08-16 Strój sannicki

Strój sannicki często był mylony ze strojem łowickim.  Z racji podobieństwa był uważany za jego odmianę - przypominają członkowie Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Sanniki. 

Niektórzy doszukiwali się także podobieństw do stroju kujawskiego. Oba ubiory łączył ten sam sposób obwiązywania czepki jedwabną chustą.

Analogie wynikały z racji sąsiedztwa tych regionów. Zdarzało się, że na pograniczach strój sannicki miał nawet identyczne elementy jak łowicki.

Fot. Archiwum własne

1. Strój sannicki Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Sanniki

2. Strój sannicki kobiecy - wystawa w muzeum etnograficznym w Warszawie

3. Sposób zawiązywania chusty

Jednakże mieszkańcy regionu sannickiego podkreślali swoją odrębność. Przejawiała się ona nie tylko w ubiorze, ale także w gwarze. Wskazując na sąsiadów często mówili „To już nie nasze”.

Region sannicki obejmuje teren równiny Kutnowskiej (Sanniki, Czermno, Słubice, Pacyna, Osmolin, Gąbin i Kiernozia).

Fot. Archiwum własne

Występowanie stroju sannickiego i sąsiednich

Strój męski składał się z:

- z granatowej maciejówki z czarnym daszkiem.

- białej koszuli z lnianego samodziału. Pod szyją zawiązywano najczęściej czerwoną wstążeczkę lub tasiemkę.

- kaftana z samodziału zwanego spencerem, przeważnie w kolorze czerwonym. Miał on prosty krój. Jego krawędzie zdobiły rzędy stebnówki. Niekiedy na kaftan zakładano niezbyt długie, proste kamizelki.

- sukmany z czarnego fabrycznego sukna, przepasany czerwonym lub czerwono-pomarańczowym pasem w podłużne pasy zielone i filetowe – o szerokości ok. 15 cm i długości od 300 do 400 cm, węższe boki były wykończone kręconymi frędzlami. Pasy noszone w pierwszych latach XX wieku zapożyczono ze stroju łowickiego. Były one węższe (10 cm) i krótsze (3 metry), zwykle pomarańczowe i żółte.

- spodni z samodziału w chaberkowym kolorze 

- butów z cholewami karbowanymi w harmonijkę w okolicach kostki lub sztywnymi i prostymi. 

Strój kobiecy składał się z:
- chustki zwanej szalinówką lub kłosówką, czepka 

- koszuli z białego lnianego lub bawełnianego samodziału. Koszule miały szerokie rękawy zakończone mankietem. Zdobione były skromnie na tzw. przyramkach rzędami stębnówki lub haftem o uproszczonych wzorach

- kryzy pełniącej rolę kołnierzyka, zakładanej na koszulę (szer. 4 cm, dł. 150 cm). Górna część tkaniny przewleczona tasiemką (dzięki której można było kryzkę dopasować do szyi), dolna wykończona szydełkową koronką o szer. 5 cm.

 
- wełnianej, pasiastej, spódnicy zwanej kiecką. Z czasem dominującym kolorem stała się barwa czerwona z pionowymi wąskimi paseczkami.  Kolor ten nazwany został  w regionie łowickim „sannickim” (gorąca czerwień o odcieniu pomarańczowym).

- zapaski z samodziału - identyczne do wełniaków, ale o nieco wzbogaconej gamie kolorystycznej. Zapaski miały tę samą długość do wełniaki.
- kaftanu (na chłodniejsze dni), często w kolorze zielonym. Kaftany zdobiły naszycia z szerokich pasów oraz serdaka z czarnego aksamitu lub pasiastego samodziału. Zdobiły je naszycia z cekinów i bogate hafty koralikowe o motywach kwiatowych.

- uzupełnieniem stroju była biżuteria. Naszyjniki noszono w określonej kolejności – najbliżej szyi sztuczne perełki, dętki i inne świecidełka, potem zakładano korale prawdziwe, a następnie szlifowane bursztyny z krzyżykiem lub medalikiem.

- czarne buciki na obcasie ze sznurowaną do połowy łydki cholewką.