2011-08-19 Podpłomyki

Impreza plenerowa „Niedziela Rodzinna w skansenie” w Białostockim Muzeum Wsi odbędzie się (21 sierpnia) pod hasłem Podpłomyków. W chałupie z Pieczysk można będzie sobie upiec placek i poznać jego historię.

Podpłomyki są to płaskie placki, które wypiekano z resztek (tzw. wyskrobków) ciasta pozostałego w dzieży czy niecce po wyrobieniu chleba.

Na Kurpiach nazywano je wychopieniami, w okolicach Myślenic placki rusane, w Beskidzie Śląskim placki dziubane. Na Kaszubach pieczono kukle – z resztek ciasta formowano kulki, w które wkładano owoce, najczęściej jabłka, ale także wiśnie lub czereśnie.

Fot. Archiwum muzeum

Podpłomyki pieczono na blasze lub w gorącym jeszcze piecu po wyjęciu chleba. Był to tradycyjny wypiek, uznawany za przysmak.

Jadało się je zaraz po upieczeniu i wyjęciu z pieca, bardzo świeże, jeszcze ciepłe i chrupiące, posmarowane masłem. Po wystygnięciu szybko twardniały i traciły swoje walory smakowe.

Gospodynie obdarowywały podpłomykami dzieci, starców, żebraków oraz… duchy opiekuńcze. 

Wypiek podpłomyków odbywać się będzie od 10.00 do 14.00.

 
Kto chciałby w domu spróbować upiec podpłomyki podajemy przepis na chleb żytni razowy (oczywiście można skorzystać z każdego innego przepisu).

Do zaczyniania i wyrabiania ciasta dawniej służyły specjalne naczynia. Były to dzieże, wykonane z drewnianych klepek, często z przykrywką, niecki, drążone w kawałku drewna, korytka zbijane z desek.

Fot. Archiwum własne

Naczynia do wyrabiania i wypieku chleba - wystawa w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie

Chleb żytni razowy

Przygotować rozczyn – z mąki żytniej zalanej ciepłą wodą, najlepiej w glinianym garnku, dobrze wymieszać i pozostawić w ciepłym miejscu na 3 dni.

Dodać do mąki rozczyn, trochę wody i pozostawić do wyrośnięcia na ok. 8 godzin (najlepiej na noc). Rano można zacząć wyrabiać ciasto, dodając mąkę, sól, trochę mleka, gotowaną kaszę jęczmienną, gotowane tłuczone ziemniaki.

Wyrabia się dotąd aż ciasto zacznie odstawiać od ręki i pozostawia się je do ponownego wyrośnięcia.  Potem można już wyrabiać placki i piec je w piecu lub na blasze. 

Zobacz też: http://wiano.eu/lyzki-i-naczynia-drewniane/kopanki