2012-09-06 Koło garncarskie

Jak lepić garnuszki, dzbanki z gliny podejrzeliśmy w Muzeum Wsi Radomskiej. Dzieci chętnie przyłączały się do zabawy gliną. Mokrymi palcami modelowały kawałki gliny, nadając im kształt wymyślonych przez siebie naczyń.

W zasadzie już tylko podczas festynów folklorystycznych, mają okazję popracować na kole garncarskim.

Fot. Archiwum własne

1. Praca na kole garncarskim

2. Naczynia gliniane wypalone i szkliwione

Glinę modeluje się podobnie jak plastelinę. Mokre palce przesuwamy po wprawionej w ruch obrotowy kawałku gliny. Robimy brzuszki – wypychając glinę ze środka naczynia  albo wklęśnięcia – wypychając glinę do środka naczynia. 

Do tego potrzebne jest nam koło garncarskie. Warsztat jest niezwykle prosty. Dwa kółka (na dole i na górze) umocowane na drążku umieszczonym w łożysku. Garncarz obraca nogą dolne koło, wprawiając to górne w ruch.

Dzisiaj garncarze już nie wydobywają gliny z ziemi (glinę kopaną wydobywa się z 2-3 metrów pod ziemią). Kupują ją w kopalniach lub sklepach. I dobierają z wodą.

Ulepione naczynie trzeba najpierw wysuszyć na słońcu, a potem wypalić. Nie da się tego zrobić w domowym piekarniku, bo piecyk szybko się nagrzewa i naczynie pęka.

Trzeba wypalać w piecu garncarskim który rozpala się wolno ok. 6 godzin. 

Jak jest zbudowany można podpatrzeć, choćby w Muzeum Wsi Radomskiej.  Ma dwa otwory – palenisko i wejście do pieca. Kiedy już się nakładzie do niego garnków, wejście zostaje zamurowane do czasu wypalenia garnków.

Fot. Archiwum własne

1. Piec garncarski (z przodu wejście do pieca)

2. Piec garncarski z tyłu (palenisko)  

3. Kopuła pieca

4. Wnętrze pieca

Piec muzealny to dosyć spora budowla. Ze względu na jego wielkość, trudno byłoby wypalić jedno tylko naczynie. Pozostaje nam jedynie zabawa z gliną na kole garncarskim, chyba że dogadamy się z garncarzem, który wypali też nasze naczynko.

Praca na kole garncarskim

Zobacz też:

Lepienie garnków http://wiano.eu/article/1137
Lepienie garnków http://wiano.eu/article/826

Garncarstwo http://wiano.eu/article/1225