2012-09-19 Potrawy z ziemniaków

Przypuszcza się, że pieczenie ziemniaków zapoczątkowali wiejscy pasterze, którzy szczególnie jesienią rozpalali ogniska, żeby się ogrzać. Do żaru wrzucali bulwy ziemniaków. Po wyjęciu obierano je ze zwęglonej skórki, solono i spożywano.

To najprostsza potrawa, przyrządzana już od 150 lat. Ogniska, w których pieczono ziemniaki, rozpalano też podczas jesiennych prac polowych wykopu ziemniaków. Nic zatem dziwnego, że z końcem września i października łączy się tradycja pieczenia ziemniaków.

Z tej to właśnie okazji skansen w Chorzowie organizuje 23 września „Dzień Kartofla”. Uczestnicy przyjrzą się wykopkom ziemniaków, poznają tradycyjne kartoflane potrawy takie jak: ciulim, parzybrodę, chleb ziemniaczany, szałot śląski, placki na blasze i oczywiście pieczonki z kociołków.

Fot. Archiwum muzeum

1. Pieczonki z kociołków

2. Smażenie placków na blasze

Na Śląsku pieczone ziemniaki nazywane są pieczonkami lub też pieczokami. To ta sama prosta potrawa, którą przyrządzali wiejscy pasterze, z tą różnicą, że nie piecze się już ziemniaków w popiele ogniska, a ustawia się na nim specjalne żeliwne kociołki.

Na Śląsku uprawiano wiele odmian ziemniaków, które lud wiejski nazywał po swojemu. Były więc błyszczki, rużówki, rużoki, szulce, modrzoki, lipcówki, sałocioki, kłopocze, kóńczany, pławoki, cebulki, laloszki.

Fot. Archiwum muzeum

Różne odmiany ziemniaków

Ziemniaki są również do dzisiaj wykorzystywane do przygotowania bardzo wielu potraw, na co dzień do zup np. do żuru, sporządza się też placki na tłuszczu lub bez, które piecze się na blasze.

W okresie letnim bardzo często spożywano młode kartofle z masłem i koperkiem, jesienią i zimą ziemniaki gotowano, po czym smażono „bratkartofle” i spożywano je z kwaśnym mlekiem.

Przepis na "bratkartofle"

Składniki:
● 10 średnich ziemniakow
● 2 duże cebule
● ok.300 gram kiełbasy (np. śląska)
● sol, pieprz, maggi, vegeta
● tluszcz do smażenia

Wykonanie:
Ziemniaki umyć i ugotować w łupinkach. Następnie odlać z wody i ostudzić. Obrać ze skórki i kroić na dwu milimetrowe talarki.

Na patelni rozgrzac tłuszcz i włożyc część ziemniakow, posolić i usmażyc na złoto-brązowy kolor, gotowe przełozyć do innego naczynia. Postępować tak, az bedą wszystkie ziemniaki usmażone.

Następnie obrać cebulę, pokroić, posolić i usmażyc na złoty kolor, dodać do gotowych ziemniaków. Teraz kolej na kiełbasę, którą kroimy w kostkę i smażymy. Gotowe ziemniaki z cebulką przekladamy na patelnię, gdzie mamy usmażoną kielbasę, doprawiamy pieprzem, vegetą i odrobiną maggi i wszystko delikatnie mieszamy.

Zobacz też:

Potrawy z ziemniaków http://wiano.eu/article/823