2013-04-06 Wielkanoc w Sierpcu

Jak spędzano Wielkanoc na Mazowszu, można zobaczyć w Muzeum Mazowieckiej Wsi w Sierpcu - tam jeszcze do końca kwietnia trwać będzie wielkanocny wystrój. Muzeum przygotowało 11 ekspozycji – od Wielkiego Postu do Lanego Poniedziałku.

Na wystawie można podpatrzeć m.in. wyrób palm. Te małe bukieciki wykonywano z bazi, bukszpanu, widłaka i trzciny. Przyozdabiano je kwiatami z kolorowej bibuły.

Fot. Archiwum muzeum

Wyrób palm - fragment wystawy w Sierpcu

W jednej z chat można podziwiać wspaniale zdobione techniką batiku jaja wielkanocne i podpatrzeć wycinanie z papieru firanek i innych ozdób na ścianę, jak też wysypywanie dekoracyjnych wzorów piaskiem na podłodze.

Fot. Archiwum muzeum

Wycinanie z papieru

W innej chacie gospodynie przygotowują wypieki na wielkanocny stół, a także święcone. To koszyki, kopańki i misy wypełnione po brzegi jajami, wędlinami i chlebem. Naczyń jest bardzo dużo, bo gospodynie z całej wioski znosiły je do jednej chaty, do której przybywał ksiądz, by wszystko to poświęcić.

Fot. Archiwum muzeum

Przygotowanie święconki

Święcone ziemiańskie wystawione jest we dworze. Różni się od chłopskiego przysmakami, które znajdują się na stole.
Zwiedzający zobaczą też jak wyglądało śniadanie wielkanocne z pierwszej dekady XX wieku – u biednego i bogatego chłopa oraz we dworze.

Fot. Archiwum muzeum

1. Śniadanie u chłopa: mniej zamożnego - na stole i biednego - przygotowane na ławie

2. Śniadanie we dworze  

3. Stół wielkanocny u bogatego chłopa

4. Stół wielkanocny we dworze

Muzeum prezentuje też zapomniane zabawy i tradycje wielkanocnego kolędowania, jak „Chodzenie z gaikiem” i „Chodzenie z kogutkiem”.

Gaik to zielona gałąź sosny przystrojona w papierowe wstążki i kwiaty, którą wnoszono do wsi po utopieniu Marzanny. Jest symbolem nadchodzącej wiosny.

Podczas gdy dziewczęta obnosiły Gaik po wsi, chłopcy kolędowali z kogutkiem – żywym ptakiem lub z jego drewnianym wyobrażeniem. Na wystawie możemy też zobaczyć „turki” czyli strażników Grobu Pańskiego. Tradycja „turków” do dzisiaj jest kultywowana chociażby w Górze niedaleko Płocka.

Fot. Archiwum muzeum

Zabawy wielkanocne

1. Śmigus - Dyngus tym razem mocno zimny  

2. Stukanie się jajkami bawiło również dorosłych

3. Kulanie jajec ze względu na zimową aurę odbyło się w pawilonie wystawowym

Ci, którzy brali udział, w wielkanocnym pikniku w Lany Paniedziałek zmierzyli się w grze w kręga oraz w toczeniu obręczy. Do zabaw wielkanocnych należały też inne konkurencje, jak np. toczenie jajka z góry, by sprawdzić czyje dotrze najszybciej na dół (kulanie jajec), czy też stukanie się jajkami. Komu skorupka nie pękła, ten wygrywał.

Zobacz też:

Zabawy wielkanocne na Kujawach http://wiano.eu/article/2087

Wielkanoc na Podhalu http://wiano.eu/article/2087

Niedziela Palmowa w Tokarni http://wiano.eu/article/2123

Zwyczaje wielkanocne http://wiano.eu/zwyczaje-i-obyczaje/wielkanocne