2015-08-06 Zabytkowe silniki

Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu daje zabytkowym silnikom stacjonarnym drugie życie. W tym roku do zabiegów konserwatorskich i ponownego usprawnienia technicznego muzeum wytypowało sześć silników. Pięć z nich powróciło już z pracowni konserwatorskiej. Pozostaje tam jeszcze najstarszy, polski silnik firmy Machczyńskiego z 1890 r.

Do muzeum powrócił wyremontowany niemiecki silnik parowy Lauchhammer z lat 1900-1905, niemiecki silnik spalinowy Sendling D10A z lat 1932-1939, niemiecki silnik spalinowy Deutz MA 416 z 1929 r., ukraiński silnik spalinowy Diesel z lat 1931-1941, niemiecki silnik spalinowy Deutz MAH 914 z 1941 r.

Fot. Archiwum muzeum

Są to bardzo cenne zabytki z zakresu techniki rolniczej w Polsce. Stanowią one część jednej z największych w tej chwili muzealnych kolekcji silników stacjonarnych w Polsce.

Cała kolekcja liczy obecnie 37 obiektów wyprodukowanych w latach 1890 - 1988. Składa się na nią 11 silników polskich, 13 niemieckich, 6 czeskich, 1 radziecki, 1 szwajcarski, 1 rosyjski, 1 ukraiński i 1 jugosłowiański.

Wszystkie silniki znajdujące się w muzealnej kolekcji były w minionych latach używane na terenie Polski.

Ten najstarszy z kolekcji , silnik z 1890 r., był wyprodukowany w warszawskiej Fabryce Motorów Gazowych i Naftowych Rajmunda Machczyńskiego. Zaś najmłodszy polski silnik S320 ER został wyprodukowany w 1988 r. przez Wytwórnię Silników Wysokoprężnych "Andoria" w Andrychowie.

Fot. Archiwum muzeum

Niektóre z wytypowanych do konserwacji silników są bardzo rzadkimi okazami, jedynymi zachowanymi na terenie naszego kraju, np. polski silnik firmy Machczyński czy niemiecki silnik parowy Lauchhammer.

Firma Machczyńskiego istniała w Warszawie w latach 1885-1906 i przez cały okres swej działalności wyprodukowała kilkaset silników (nie więcej niż 1000) o różnych mocach.

W latach 80. i 90. XIX w. reklamowała się jako „pierwsza w kraju fabryka najnowszych motorów gazowych i naftowych oraz lokomobil naftowych”.

Silnik tej firmy jest również jednym z najstarszych, jeśli w ogóle nie najstarszym, zachowanym silnikiem spalinowym w Polsce.

Fot. Archiwum muzeum

Natomiast stacjonarny silnik parowy Lauchhammer został wyprodukowany na początku XX w. przez niemiecką Hutę Lauchhammer w miejscowości Lauchhammer w Branderburgii.

Jest to potężny silnik, ważący ok. 3 t., który pierwotnie poruszał urządzenia gorzelniane. Przy konserwacji tego silnika odtworzono instalację parową z wytwornicą pary, aby móc zademonstrować jego pracę. Jest to pierwszy czynny stacjonarny silnik parowy w polskich muzeach.

Bardzo ciekawym konstrukcyjnie i historycznie jest silnik ukraiński pozostawiony przez Rosjan w okolicach Ciechanowca po czerwcu 1941 r. Służył on żołnierzom radzieckim do przemiału zboża na mąkę w jednym z młynów za czasów tzw. pierwszego Sowieta. Tereny wokół Ciechanowca były, bowiem, od września 1939 do czerwca 1941 r. pod okupacją radziecką.

Fot. Archiwum muzeum

Wyremontowane silniki będą wykorzystywane do pokazów pracy w

trakcie organizowanych cyklicznie w muzeum imprez, np. majowej Nocy Muzeów, sierpniowego Podlaskiego Święta Chleba czy wrześniowym festynie "Jesień w polu i zagrodzie".

Turyści, odwiedzający muzeum, będą mogli obejrzeć i zobaczyć w pracy stacjonarne silniki, które wykorzystywali nasi przodkowie do prac w rolnictwie.

Najbliższe pokazy ich pracy odbędą się 16 sierpnia w trakcie XV Podlaskiego Święta Chleba, a następnie 20 września br. w czasie festynu „Jesień w polu i zagrodzie”.

Marek Wiśniewski

Kustosz Kierownik Działu Techniki Rolniczej
Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu

Zobacz też:

Lokomobile

Parada ciągników

Młócenie lokomobila

Zabytkowe traktory

Pojazdy i maszyny rolnicze Sołtysa

Ciechanowiec\muzeum rolnictwa