2017-04-15 Palmowa w Sierpcu

Niedziela Palmowa otwiera wyjątkowy czas w obrzędowości kościelnej i ludowej. Rozpoczyna Wielki Tydzień, w czasie którego wierni wspominają mękę i zmartwychwstanie Chrystusa.

Dla mieszkańców wsi Niedziela Palmowa wyznaczała też moment pożegnania zimy i rozpoczęcia przygotowań do wiosennych prac w polu i zagrodzie. Ten dzień świętowano w sposób wyjątkowy.

9 kwietnia Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu przygotowało imprezę plenerową przybliżającą całe bogactwo i piękno dziś już zapomnianych ludowych tradycji wielkanocnych.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

1. Wicie palm mazowieckich

2. Wędrowanie po wsi skansenowskiej ze święconką

Jeszcze do niedawna gospodynie samodzielnie wykonywały palmy, które potem zanosiły do kościoła. Barwne procesje podczas odprawianego w Niedzielę Palmową nabożeństwa skupiały wszystkich mieszkańców okolicznych miejscowości.

Po powrocie z kościoła palemki umieszczano za świętym obrazem dla ochrony domostwa przed chorobami i uderzeniem pioruna.

By przypomnieć te zwyczaje, podczas „Niedzieli Palmowej w skansenie” przygotowano dla zwiedzających pokazy obrzędowości wiejskiej i zajęć związanych z okresem wiosennym oraz Świętami Wielkanocnymi.

Zwiedzający mogli zobaczyć jak dawniej wykonywano palmy wielkanocne, malowano jaja czy przygotowywano święconkę.

Ponieważ na czas Wielkanocy wiejskie izby zyskiwały odświętny wygląd, w jednej z chałup turyści oglądali prezentację dekorowania polepy wysypywanymi z piasku wzorami, a w innej poznawali obyczaj tworzenia z wielobarwnych papierowych kwiatów tzw. "korony” na święte obrazy.

Wielką atrakcję dla najmłodszych stanowiły prowadzone w wiejskiej izbie lekcyjnej zajęcia robienia palemek i kart świątecznych.

Niedziela Palmowa była nie tylko dniem zadumy i modlitwy, ale także radości z nadchodzących Świąt Zmartwychwstania. Już o świcie młodzież budziła domowników smagając ich po nogach wierzbowymi witkami, na których uformowały się młode listki.

Z tym obyczajem spotkać się też mogły spacerujące skansenowską drogą panie. Nie wypadało im się jednak za tę psotę gniewać. Zapewnia ona bowiem zdrowie, urodę i witalność.

Między zagrodami  można było spotkać członków Grupy Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Mławy. W  strojach z początku XX wieku znakomicie wpisywali się w klimat przedświątecznych przygotowań.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

1.2. Msza św. odprawiana w skansenowskim kościółku

Najważniejszym punktem obchodów Niedzieli Palmowej w sierpeckim skansenie od wielu lat jest odprawiana o godzinie 14.00 w zabytkowym kościele uroczysta msza święta połączona z poświęceniem palm i procesją.

W tym roku uczestniczyło w niej ponad 2000 wiernych. Eucharystię celebrował ksiądz dziekan Andrzej Więckowski, zaś piękną oprawę artystyczną przygotował Zespól Tańca Ludowego „Masovia” Politechniki Warszawskiej z Płocka.

Zespól wystąpił także na scenie amfiteatru, prezentując tańce i pieśni ludowe pochodzące z różnych regionów Polski. Na miłośników regionalnych specjałów i rękodzieła czekał Kiermasz Wielkanocny.

Ponad 30 wystawców oferowało rozmaite świąteczne dekoracje oraz produkty regionalne na wielkanocne stoły.

Już po raz XVII podczas imprezy rozstrzygnięty został konkurs na „Tradycyjną palmę wielkanocną”. W konkursie wzięły udział 82 palmy, w tym 61 wykonanych indywidualnie i 21 zespołowo. Niezwykle wysoki poziom wykonanych prac, świadczył o dużej znajomości tematu i regulaminu konkursu.

Prace zostały oznaczone numerami a następnie wyeksponowane na dziedzińcu kościoła z Drążdżewa. Zwiedzający mogli oddawać swoje głosy na specjalnych kartach do głosowania wskazując ich zdaniem najpiękniejsze.

17 kwietnia, w Poniedziałek Wielkanocny Muzeum Wsi Mazowieckiej organizuje kolejną imprezę tematyczną. „Gry i zabawy wielkanocne” odsłonią przed zwiedzającymi zapomniane już zwyczaje i tradycje związane z czasem Świąt Zmartwychwstania.

Strzelanie z sikawek dyngusowych do celu, rodzinne gry, huśtawka wielkanocna i pokazy rękodzieła to tylko niektóre z nich.

Jarosław Asztemborski

Zobacz też:

Zabawy wielkanocne

Gry i zabawy Sołtysa

Zwyczaje i obrzędy\wielkanocne 

Muzea i skanseny\sierpc-muzeum wsi mazowieckiej