2010-03-01 Wesele na Kurpiach

Wszyscy jesteśmy zaproszeni na wesele w Kadzidle w miejscowości położonej w samym sercu Kurpiowszczyzny. Huczna zabawa odbędzie się 20 czerwca br. W asyście zespołu folklorystycznego Kurpianka-Cepelia z Kadzidła oraz widzów będzie się pobierać prawdziwa para młodych.

Chętnych do żeniaczki w czasie imprezy "Wesele Kurpiowskie" nie brakuje, ale organizatorzy stawiają jeden warunek przynajmniej jedno z Młodych musi być Kurpiem lub Kurpianką.

W tym roku przysięgę małżeńską złożą Kurpianka - Katarzyna Sobiech –panna z Kadzidła i Karol Symonowicz –kawaler z Warszawy. Czytania podczas mszy św. odbędą się w gwarze kurpiowskiej.

Fot. Archiwum Centrum Kultury Kurpiowskiej

Impreza folklorystyczna odbywa się zgodnie z przebiegiem tradycyjnego wesela. Uczestnicy i widzowie stają się gośćmi weselnymi, mogą kosztować potrawy regionalne oraz tańczyć z Młodymi. Wydarzeniu towarzyszą kiermasze i pokazy rękodzieła ludowego, przejazdy furmankami, barwne orszaki ślubne, zabawy ludowe i inne atrakcje.

Zawarcie związku małżeńskiego stanowiło zawsze ważne wydarzenie w społeczności wiejskiej -  zarówno pod względem gospodarczym (następowało łączenie gospodarstw), społecznym (koligacje rodzinne, mocniejsze więzi wioskowe) i kulturalnym (wesele jako okazja do zabawy). Silne przywiązanie ludności puszczańskiej do tradycji ojców sprawiło, że obrzęd weselny zachował się na Kurpiowszczyźnie w stosunkowo niewiele zmienionej postaci.

A oto przebieg kurpiowskiego wesela w opisie etnografa.
 
1. Przyjazd Pana Młodego

Przyjazd pana młodego wraz z orszakiem wywołuje ogólne poruszenie. Następuje w tym czasie, miejscu zamierzony, specyficzny spektakl poparty przyśpiewkami, okrzykami, tańcami, gestami. Druhny przypinają wianki weselne. Rozpoczynają się tańce.
 
2. Rozpleciny
Panna młoda zostaje posadzona na odwróconej do góry dnem dzieży i następuje moment rozplątania warkoczy. Towarzyszy temu szereg pieśni i utarczki pomiędzy druhnami, a drużbami oraz tańce.
 
3. Scena wyjazdu do ślubu
Przed wyjazdem do ślubu panna młoda podchodzi do matki i "przeprasza" ją, "żegna". Podobnie przeprasza ojca, braci, siostry i innych członków rodziny, co odbywa się przy śpiewanej przez druhny pieśni. Po "pożegnaniu się" z rodziną młodzi otrzymują błogosławieństwo od swoich rodziców i wraz z większością gości udają się do Kościoła. Tańce typu korowodowego. /przejazd przez miasto/.

4. Scena powrotu od ślubu
Rodzice młodej - oczekują na nich przed progiem chałupy z chlebem i solą. Następuje powitanie, następnie śpiew "W Kościele bylim". Wszyscy goście (młodzi, druhny, drużbowie) przy wtórze marsza wchodzą do izby i zasiadają za stołami. Poczęstunek przeplatany jest tańcami, przyśpiewkami, pogwarkami (druhny częstują gości weselnych).

5. Oczepiny
Wstępem do nich jest bardzo stary taniec cepcarki i grupy kobiet - skakanie z czepkiem, a następnie targowanie z drużbami i sprzedaż czepka (gruchawki wypełnionej drobnymi monetami - obwiązanej białą chustką). Następnie panna młoda w asyście cepcarki toczy bochen chleba dookoła stolika (na blacie) obchodząc stół trzy razy. Cepcarka zdejmuje dziewczynie czółko (wianek) i zakłada czepek. Następuje obtańcówka panny młodej.
 
6. Zbieranie na czepek
Starsza druhna wybiera gości, którzy za przetańczenie z nią jednego tańca składają datek pieniężny. Ta część wesela trwać może nawet kilka godzin. W pewnym momencie zabawy chłopcy wnoszą stół na środek izby (sceny) i rozpoczyna się końcowy akord zabawy weselnej - gonienie po zastolu. Pierwsi tańczą młody i młoda następnie starszy drużba i starsza druhna. Gonitwa - zabawa trwać może bardzo długo w zależności od wytrzymałości i zręczności dziewczyny.
 

Wesele Kurpiowskie charakteryzuje się zachowaniem w nim wielu bardzo dawnych tańców typu korowodowego jak i tańców wirowych oraz szeregu pieśni weselnych.

"Wesele Kurpiowskie" to nie tylko zaślubiny młodej pary. To część większej imprezy. Od 18 do 20 czerwca odbędzie się w Kadzidle Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny. Zaprezentuje się publiczności ponad 400 artystów i twórców ludowych z Polski jak również  z innych krajów europejskich, w tym roku z Serbii, Macedonii, Nepalu i Gruzji.
 
Festiwal ma na celu spopularyzować to, co na Kurpiach najciekawsze, co najbardziej wartościowe, co warto przekazać następnym pokoleniom. Jednocześnie jest okazją do międzynarodowej promocji obrzędów weselnych. Zagraniczne zespoły folklorystyczne przedstawią widzom swoje tradycje weselne.

http://wiano.eu/article/525