2010-07-15 Dachy wsi opolskiej

Zbudowane ze słomy, trzciny, pokryte dranicami, gontem, dachówką oraz układane w misterne wzory - będące ewenementem w skali kraju – to niektóre z dachów, jakie można będzie zobaczyć na wystawie „Dachy wsi opolskiej", przygotowanej przez Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu, a zorganizowanej w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu. Wystawę będzie można oglądać od 23 lipca do 26 września 2010 r.

Elżbieta Wijas-Grocholska,  autorka wystawy, chce pokazać różnorodność kształtów i wielobarwność materiałów stosowanych do budowy dachów, a także zwrócić uwagę na niewidoczną na co dzień konstrukcję.

Fot. Archiwum muzeum: 1. Dachy Narok. 2. Spichlerz w Grudni

Na ponad 40 planszach można będzie obejrzeć istniejące i już nieistniejące dachy. Pokazane zostaną ich zabytkowe elementy, makiety więźb dachowych, materiały pokryciowe, różne rodzaje dachówek oraz dachówczarka służącą do ich wyrobu.

Fot. Archiwum muzeum: 1. Dach ze słomy na gładko z głowaczami. 2. Pazdury występujące na końcach kaletnicy

3. Skały filitowe i wyrobiony łupek 4. Dachówki i gąsiory

Niektóre z pokazywanych obiektów mają bardzo ciekawą historię, na przykład dach w Górkach z napisem GOTT MIT UNS („Bóg z nami”). Zaraz po II wojnie światowej polskie władze kazały go rozebrać, jednak właściciela nie było stać na nowe pokrycie dachowe więc zdecydował się zamalować napis. Po zmianie ustroju (po 1989 r.) dach odzyskał swój dawny wygląd.

Niestety często się zdarza, że nowi właściciele domów podczas kapitalnych remontów wymieniają cały dach – w ten sposób z krajobrazu kulturowego znikł, rozebrany w 2006 r., dach domu z Winowa z napisem „Joh. Dussa.1955”.

Piękny dach, ułożony w misterny wzór, z budynku w Opolu przy ulicy Prószkowskiej miał spotkać podobny los, jednak właściciel zdecydował się w końcu przełożyć go używając takiego samego typu dachówki i układając taki sam wzór. Pokazywane na wystawie dachy są dowodem na to, że rzemiosło na Śląsku stało zawsze na wysokim poziomie.

Kuratorką wystawy jest Hanna Nasz.