2010-10-19 Czarna polewka

Uczestnicy widowiska folklorystycznego „Rajby nieudane” (inaczej swaty nieudane) będą mogli skosztować czarniny kujawskiej z kluskami ziemniaczanymi czyli czarnej polewki – potrawy serwowanej swatowi, gdy nie powiodły się jego konkury. Przepis na tę potrawę poniżej.

W sposób humorystyczny, z użyciem gwary kujawskiej Zespół Obrzędowy Lubominianki z Lubomina opowie publiczności o tradycji kojarzenia związków małżeńskich. Przedstawienie odbędzie się 24 października w Muzeum Etnograficznym we Włocławku.

Zwyczaj był powszechnie praktykowany na wsiach kujawskich do I wojny św. Kojarzenie związków małżeńskich odbywało się przy pomocy pośrednika, którym był swat. Przystępując do kojarzenia par, swat dotrzymywał wierności formom tradycyjnym - trzymał się określonego scenariusza.

W ustalonym i zapowiedzianym wcześniej terminie, odświętnie ubrany swat z czerwoną wstążką i bukiecikiem rucianym na piersi zjawiał się w domu dziewczyny, pukał w okno lub drzwi. Zajmował wskazane mu miejsce za stołem.

Rozpoczynał rozmowę pozornie nie mającą bezpośredniego związku ze sprawą. Jako powód wizyty swat i towarzyszące mu osoby podawali zwykle chęć kupna albo poszukiwanie rzekomo zaginionej gęsi.  Pytał: „Czy tu się gęś siodłata nie zadziała?” Na co rodzice odpowiadali zgodnie: „Poszukamy jej, może się znajdzie”.

W zależności od tego, jaki był wynik rozmów, na stole pojawiały się różne potrawy - gorzałka z jajecznicą była zapowiedzią pomyślności dla swata i konkurenta, a czarna polewka oznaczała rezygnację rodziców konkurentki z dalszych rajbów.

Uczestnicy imprezy dzięki uprzejmości jednej z włocławskiej restauracji będą mieli okazję degustacji tradycyjnej, kujawskiej czarniny z kluskami ziemniaczanymi.

Potrawa ta została wpisana na listę produktów regionalnych.

Dla tych, którzy nie będą uczestniczyć w widowisku, a będą chcieli skosztować czarnej polewki, albo ją komuś przyrządzić...

....PODAJEMY PRZEPIS

Na Kujawach czarninę podaje się z kluskami ziemniaczanymi. Kiedyś składnikiem klusek była mąka żytnia, dzisiaj również pszenna.

Czarnina to rodzaj polewki zaprawionej krwią z drobiu, tu na Kujawach najczęściej z kaczek. Polewkę przygotowuje się przeważnie na rosole z podrobów, grzbietu i szyi kaczych z włoszczyzną i suszonymi owocami (gruszkami i śliwkami) z dodatkiem majeranku i cząbru. Do czarniny podawany jest grubo krojony makaron lub kluski kładzione, kluski ziemniaczane.

 
Ugotować rosół z kaczego mięsa, z dodatkiem włoszczyzny, a następnie wlać krew kaczą zmieszaną z octem i mąką (dobrze jest dodać do mąki pszennej 1 łyżkę mąki ziemniaczanej, aby się zupa nie zwarzyła).

Czarninę można przyrządzać na dwa sposoby: z przyprawami i bez nich. Do najważniejszych przypraw dodawanych do czerniny należą: suszone gruszki i śliwki, majeranek, czomber oraz cukier do smaku.