2011-04-06 Lipskie pisanki

Lipsk nad Biebrzą swoją sławę zawdzięcza pisankarkom, które sztukę pisania na jajku opanowały do perfekcji. Ich jajka zdobią kolekcje muzealne i prywatne w kraju i na świecie. Instruktorki z Lipska pokażą na warsztatach, organizowanych przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku, jak wykonywać lipskie pisanki.  

Fot. Archiwum własne

Jajka w tym regionie są zdobione rozgrzanym woskiem. Nakłada się go na skorupkę za pomocą główki szpilki. Z powstałych przecinków pisankarki tworzą kompozycje równomiernie rozłożone na całej powierzchni pisanki. 

Fot. Archiwum własne

Wzory są zbudowane z motywów rozet, słoneczek, wachlarzy, łańcuszków. Po nałożeniu woskowego ornamentu jajko jest barwione przez zanurzenie w farbie.

Dawniej pisankarki do tego celu używały naturalnych barwników uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej często zmieszanej z opiłkami żelaza, zanurzały jajko, a następnie gotowały w wywarze z łusek cebuli. Nadawały pisance barwę czarną bądź brunatną barwę.

Na początku lat 70-tych XX wieku jajko zostało zastąpione wydmuszką.

Pisankarki zaczęły też wykonywać wielobarwne pisanki poprzez kilkakrotne zanurzanie jajka w różnokolorowych barwnikach w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego. Przed każdym włożeniem do farby nakładały kolejną warstwę zdobienia. Ostatni najciemniejszy kolor stanowił tło dla wielobarwnego ornamentu.
Doświadczone pisankarki potrafią dzisiaj zdobić jajka przy użyciu 5-6 barwników.  

Od maja 2007 r. pisanki lipskie można podziwiać w Muzeum Lipskiej Pisanki w Lipsku.

W pracowni muzealnej można obejrzeć pokaz zdobienia i wykonać pod kierunkiem instruktorki własną pisankę.

Warsztaty organizowane przez Muzeum Podlaskie odbędą się 11 kwietnia w Białostockim Muzeum Wsi. Warsztaty są skierowane do osób dorosłych.

Informacje i zapisy: jcharytoniuk@gmail.com

Zobacz też:

Muzeum pisanek w Ciechanowcu http://wiano.eu/article/403 

Muzeum pisanek na Ukrainie http://wiano.eu/article/451