2013-03-24 Niedziela Palmowa

Niedziela Palmowa w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu  zaczęła się od uroczystej mszy świętej odprawionej w zabytkowym, drewnianym kościele z Drążdżewa. Podczas mszy nastąpiło poświęcenie palm wielkanocnych, przyniesionych przez wiernych.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Kościół z Drążewa

Jeszcze do niedawna co roku gospodynie samodzielnie wiły nowe palmy, wykorzystując do tego celu bukszpan, barwinek, borówkę i świeżo rozwinięte witki wierzbowe. Stare egzemplarze paliły, by następnie popiół rozsypać na rolę, zapewniając sobie w ten sposób obfite plony oraz dobre wypieki.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Wicie palm mazowieckich

Współczesne palemki są kupowane w sklepie, bądź na kiermaszu wielkanocnym. Najczęściej robi się je z barwionych traw i sztucznych kwiatów. Jednak – aby tradycja wicia palm zupełnie nie zanikła - Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu organizuje konkurs na własnoręcznie wykonaną palmę i - co ważne – mają być uwite z naturalnych materiałów.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Nagrodzone palmy

W tegorocznej, już 13-stej edycji zgłoszono 56 palm. Już od godziny 9.00 goście odwiedzający skansen mogli oddawać swoje głosy na najpiękniejsze prace.

Wybierano je w dwóch kategoriach: indywidualnej i zespołowej. Ogłoszenie zwycięzców i wręczenie nagród nastąpiło po zakończeniu mszy świętej.

Niedziela Palmowa rozpoczyna okres Wielkanocy. W świadomości ludowej był to moment przełomowy. To właśnie wtedy kończył się czas zimy, a przychodziła wiosna.

Nieodłącznym elementem jej obchodów pozostaje palma wielkanocna. Stanowi ona nawiązanie do gałęzi palmy rzucanych na powitanie Jezusa wjeżdżającego do Jerozolimy.

Tradycyjnie w tym dniu można było też odwiedzić kiermasz wielkanocny, na którym można było zakupić wyroby rękodzielnicze i rzemiosła ludowego oraz produkty regionalne. Nie brakowało artykułów świątecznych: baranków, palm wielkanocnych, pieczywa obrzędowego.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Kolorowe kurki

W chałupach chłopskich na terenie ekspozycji przygotowano pokazy obrzędów i zajęć związanych z okresem wielkanocnym: wyrobu palm, malowania jaj techniką batiku, wycinania ozdób z papieru, przygotowywania święconki, wysypywania dekoracyjnych wzorów piaskiem na podłodze.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

1. Przygotowywanie święconki

2. Stół wielkanocny

Można też było zobaczyć Gaik, czyli zieloną gałąź sosny przystrojoną w papierowe wstążki i kwiaty, którą wnoszono do wsi po utopieniu Marzanny jako symbol nadchodzącej wiosny, czy orszak dynguśników z drewnianym kogutkiem.

Oba atrybuty wykorzystywano podczas wiosennego kolędowania.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Gaik

W sali konferencyjnej zagrała Orkiestra Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Sierpcu.

W tym roku, 24 marca na XIII-tej edycja obchodów Niedzieli Palmowej w skansenie pojawiło się ponad 500 osób. Nie zniechęcił ich ani mróz, ani śnieg. Pięknie świecące słońce w pełni rekompensowało te niedogodności.

Kontynuację prezentacji obyczajów wielkanocnych w sierpeckim skansenie stanowić będzie impreza planowana na drugi dzień Świąt Wielkanocnych 1 kwietnia.

„Gry i zabawy wielkanocne w skansenie” mają charakter rodzinnego pikniku, podczas którego najmłodsi mają szansę poznać zabawy popularne przed kilkudziesięciu laty na terenie Mazowsza.

Dla starszych natomiast może to być okazja, by z nostalgią je powspominać. Na skansenowskiej drodze zmierzą się bowiem w grze w kręga. Pobawią się w toczenie obręczy. Sprawdzą też czyje jajko najszybciej dotrze na dół, staczając je z góry. Przespacerują się na szczudłach.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

1. Gra w kręga

2. Turlanie jajec

Na podwórzu jednej z zagród pojawi się wielka drewniana huśtawka wielkanocna. W Lany Poniedziałek nie może też zabraknąć drewnianych sikawek z mechanizmem tłokowym. Chętni wypróbują swą celność, strzelając z nich do tarcz.

Wielkanoc na Mazowszu to szereg niezwykłych i pięknych tradycji. Okres ten był dla ludzi zamieszkujących te ziemie przed stu laty czasem radości i wytchnienia po trudnościach okresu zimowego.

Słońce przygrzewające coraz mocniej przynosiło im nadzieję na lepsze jutro i siłę do wytężonej pracy. Warto odwiedzić skansen, by przenieść się do tego świata i na własne oczy zobaczyć piękno zaczarowanej wsi mazowieckiej.

Jarosław Asztemborski

Zobacz też:

Konkurs na palmę http://wiano.eu/article/2124

Niedziela Palmowa w Tokarni http://wiano.eu/article/2123

Palmy lipnickie http://wiano.eu/article/2123

Palmy kurpiowskie http://wiano.eu/article/1638

Palmy góralskie http://wiano.eu/article/1637