2011-12-04 Tkanie na krosnach

Ważną częścią ubioru ludowego z regionu Puńska zarówno męskiego i kobiecego była krajka. Używano jej jako paska do podtrzymywania spodni lub przepasania koszuli. Do dzisiaj wyrabiają je tamtejsze warsztaty rzemieślnicze.

Różnokolorowe krajki, a także sposób ich tkania można zobaczyć  na wystawie stałej w Starej Plebanii w Puńsku.

Fot. Archiwum własne

Krajki z Puńska

Krajki to paski o szerokości od kilku do kilkunastu centymetrów. Tkane są na krosnach. Efekty dekoracyjne uzyskuje się przez zastosowanie osnowy i wątku o mocnych jaskrawych kolorach.

Fot. Archiwum własne

Kolorowe krajki

Krajki mogą być też tkane przy pomocy tabliczek. Dzięki takim „kodom” uzyskuje się barwne wzory geometryczne.

Fot. Archiwum własne

1. 2. Tkanie krajki na krosnach

3. Kody tkackie

Ściany Starej Plebanii pokrywają też różne tkaniny, wykonane na warsztatach tkackich. Materiał powstaje przez połączenie dwóch, prostopadłych do siebie, układów nitek (osnowy i wątku) według odpowiedniego splotu. Surowcem do produkcji tkanin jest przędza tkacka.

Fot. Archiwum własne

1. Krosna 2. Czółenka, które przeciąga się przez nitki osnowy

3. 4. Nitki osnowy

5. Tkanina jeszcze na osnowie 6. Len - z tej rośliny powstaje przędza tkacka  

7. Przędza tkacka

Można tu też zobaczyć różnorodne próbki materiału, pościel, ubrania, ręczniki, obrusy, koronki, robótki, dywany, charakterystyczne dla tego regionu.

Fot. Archiwum własne

1. 2. Skrzynia wianna wypełniona różnego rodzaju tkaninami lnianymi, również ręcznie haftowanymi

3. Ręcznie tkany kilim 4. Kapy i ścienne kilimy także tkano na krosnach

5. 6. Piękne ręcznie tkane kilimy

Ubrania szyto w tym regionie z lnu, bawełny lub wełny. Koszule były bawełniane, wybielane. Koszule damskie miały wyszywany kołnierz i rękawy, pełniły więc rolę bluzki.

Fot. Archiwum własne

Na koszulę zakładano sznurowaną kamizelkę. Kamizelki, spódnice i spodnie męskie tkano z wełnianych nici.

Materiał na spodnie i ubrania zimowe filcowano w gorącej wodzie, aby był trwalszy i nieprzemakalny. Spódnice, kamizelki, fartuszki tkano z domieszką lnu i wełny.

Fot. Archiwum własne

Współczesne stroje lniane

Najbardziej lubiane kolory ubrań to: zielony, ciemnoniebieski, czerwony, żółty, biały, czarny, brązowy. Spódnice i kamizelki szyto z materiału w kratkę, w drobne wzory, paski.

Fartuszki kobiece były tkane z wełny i lnu. Dół zazwyczaj był wykończony plisowaną falbaną lub koronką. Fartuszki zdobiono wyszywanymi motywami kwiatowymi.

Zobacz też:

Tkanie na krosnach http://wiano.eu/article/627
Warsztaty tkackie http://wiano.eu/article/1263

Obróbka lnu http://wiano.eu/article/1260