2013-05-14 Kuchnia ogniowa

Usmażenie placków ziemniaczanych na kuchni z fajerkami jest nie lada wyzwaniem dla współczesnej gospodyni. Nie da się przykręcić kurka jak w kuchence gazowej. Trzeba cały czas pilnować ognia, aby się placki nie zwęgliły. Podajemy też przepis na placki ziemniaczane.

W skansenie w Ciechanowcu w jednej z chat rozpalono ogień pod kuchnią, dzięki czemu mogliśmy przyjrzeć się jak to urządzenie ogniowe się obsługuje.

Fot. Archiwum własne

Kuchnia ogniowa

Kuchnia składa się z płyty kuchennej z fajerkami - metalowymi obręczami. Fajerki są włożone jedne w drugie – od największego do najmniejszego. Im więcej fajerek zdejmiemy, tym dziura w płycie robi się większa a ogień bucha silniejszy.

Aby usmażyć placki, zostawiamy fajerki tak jak są. Wystarczy patelnię ustawić na rozgrzanej płycie, by placki zaczęły się rumienić.

Fot. Archiwum własne

1. Płyta kuchni ogniowej

2. Komora na ogień i popiół

Poniżej płyty znajdują się dwie komory, zamknięte drzwiczkami, przedzielone rusztem. Ta wyższa służy do rozpalania ognia. Podkłada się tam drewno, chrust, szyszki, igliwie, zeschłe badyle, łodygi słoneczników, słomę i rozpala zapałką.

Wcześniej trzeba jednak wysunąć szyber – blaszaną zasuwę z uchwytem, umocowaną w przewodzie kominowym. Im bardziej szyber jest wysunięty, tym większa jest szerokość prześwitu kominowego, którym dym przedostaje się na zewnątrz.

Nie zawsze jest łatwo rozpalić ogień, musi być cug w kominie – właściwe ciśnienie, która powoduje, że cieplejsze powietrze przedostaje się do góry. Nie raz gospodynie nadymiły w całej izbie, zanim powietrze zaczęło się wydostawać przez komin.

Drzwiczki służą też do regulowania płomienia w komorze. Raz się je zamyka, by móc rozpalić w komorze, a raz otwiera, aby ogień nieco przygasł.

Do drugiej komory obsypuje się popiół, który po zakończeniu gotowania należy wygarnąć.

Do rozgarniania popiołu, a także palącego się drewna służył pogrzebacz – metalowy specjalnie wygięty pręt. Placki były wyśmienite.

PLACKI ZIEMNIACZANE

Składniki:
● 1 kg startych ziemniaków
● 4 jajka
● Łyżka mąki
● Majeranek, sól, pieprz
● Smalec

Wykonanie:
Nasza rozmówczyni na 1 kg startych ziemniaków wbija co najmniej 4 jajka. Dodaje z łyżkę mąki (ilość zależy od tego jak wodniste są ziemniaki), wsypuje dosyć sporo majeranku, także sól, pieprz – ilość zależy od indywidualnego smaku.

Smażymy placki na rozgrzanym smalcu – tak jak to dawniej robiły gospodynie. Oszczędzały olej, bo było go w gospodarstwie niewiele.

Smażenie na kuchni ogniowej z fajerkami