2013-06-14 Wyrób łyżek z drewna

Jak wykonać łyżkę drewnianą? Podpatrzyliśmy w skansenie w Kolbuszowej podczas prezentacji ginących zawodów. Dawniej każda gospodyni miała ich w kuchni po kilka sztuk. Niemal wszyscy we wsi wyrabiali łyżki z drewna.

Fot. Archiwum własne

Łyżki drewniane na okapie kuchni - ekspozycja w skansenie w Kolbuszowej

Dzisiaj już tylko nieliczni rzemieślnicy podejmują się tego dzieła. Warto ich podpatrzeć, póki jeszcze chcą czy też mogą to robić.

Wyrób łyżki drewnianej rozpoczynamy od obróbki siekierą kawałka drewna. Twórca czynność tę wykonuje od rąbania po dość precyzyjne struganie – wówczas siekierę trzyma nie za trzonek, ale za obuch.

Fot. Archiwum własne

Pokaz wyrobu łyżki. Twórca przytrzymuje łyżkę na kobylnicy

Dalsze wygładzanie łyżki odbywa się już przy pomocy dłut, brzeszczot, skoblicy-zdzieraczy – to takie metalowe kółko lub hak przymocowane do drewnianej rączki. Twórca obrabia rękojeść łyżki brzeszczotem, nożykiem, a wewnątrz wydłubuje drewno skoblicą.

Aż 15 minut potrzeba, aby taka łyżka wyłoniła się z kawałka drewna.

Metodą żłobienia robiono też we wsi czerpaki do wybierania wody i szufle do zboża, niecki służące do wyrabiania ciasta, mycia dzieci, prania, a także koryta i żłoby, a nawet rynny dachowe.

Jak zrobić łyżkę drewnianą