2014-04-23 Chodzenie z kurkiem

Po skansenie w Sierpcu, tak jak dawniej po wsi, chodzili podczas festynu w Niedzielę Palmową chłopcy z wielkanocnym kogutkiem (kurkiem). Jeden z nich niósł koszyk na podarki, drugi pchał przed sobą drewnianą figurę kogutka.

Składali życzenia zwiedzającym, w zamian otrzymywali upominki, zazwyczaj drobne pieniądze na utrzymanie skansenu.

Fot. Archiwum własne

Chodzenie z kogutkiem - zwyczaj wielkanocny,

zbieranie podarków w skansenie w Sierpcu

Pracownicy muzeum w ten sposób chcieli przypomnieć o pięknym, dawnym polskim zwyczaju chodzenia z kogutkiem.

Jak pisał w swoich dziełach Oskar Kolberg, w pierwszy dzień Wielkiejnocy młodzi parobcy obchodzą – zaczynając od dworu – wszystkich gospodarzy w okolicy z muzyką i pieśniami, opiewającymi śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa Pana.

Obwożą przy tym kogutka. Jest to kogucik mały, urządzony dość zręcznie na jednym lub dwóch kółeczkach. Czasem też na postumenciku, na którym się znajduje, stoją w różnych pociesznych pozach postrojone jaskrawe figurki, które za pociągnięciem sznurka w takt muzyki wyskakują.

Jeżeli pogoda sprzyja, można słyszeć nawet późno w nocy rzewny akompaniament skrzypiec i gromkie „Alleluja”, które na zakończenie każdej strofy dodają.

Fot. Archiwum własne

Chodzenie z kogutkiem - wystawa wielkanocna w skansenie w Sierpcu

Tak chodzą noc całą, a jeśli kogutek przypadkiem w drodze spotka innego podobnego kogutka, wtedy następuje zacięta walka między nimi.

Silniejsza kompania zabiera słabszej wszystkie podarki – specjały wielkanocne: jaja, sery, drobne pieniądze itd., które w podziękowaniu za kurka otrzymują od gospodarzy.

Tak zazwyczaj śpiewali:

1. Przyszliśmy tu po dyngusie,
Zaśpiewajmy o Jezusie,
O Jezusie, o Chrystusie.

2. W wielki cwartek, w wielki piątek,
Cierpiał Pan Jezus wielki smętek.

3. Za nas smętek, za nas rany,
Za nas-ci to, chrześcijany.

4. Trzej zydowie jak katowie
    Pana Jezusa umęcyli,
    Umęcyli, ukrzyżowali,
    Trzema goździkami na krzyż przybijali.

***
    W wieli czwartek – w wielki piątek
    Cierpiał Pan Bóg – za nas smutek.

***

Za nas smutek – za nas rany,
Za nas cierpiał – chrześcijany.

***

1. Do tego domu
    Wstępujemy
    Zdrowia, scęścia,
    Winszujemy.

***

    Gospodyni wstaje
    Dyngusik nam daje.
    Gospodarz piniązki,
    Ze swej ganiuski.
    Klucykami brząko,
    Gorzeliny suko.