2021-08-31 Zabytkowe drzwi

Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce wzbogaci się o niezwykły eksponat. Będą nim zabytkowe drzwi pochodzące z nieistniejącego już kościoła menonickiego w Sosnówce pod Grudziądzem, zbudowanego w 1618 r.

Fot. Archiwum muzeum

Sosnówka była do 1945 r. jednym z najważniejszych skupisk nadwiślańskich menonitów. Pochodzili oni od holenderskich anabaptystów, którzy z powodu prześladowań na tle religijnym wyemigrowali w II poł. XVI w. ze swojej ojczyzny i osiedlili się w Polsce – na Żuławach i w dolinie Wisły.

W Sosnówce menonici wznieśli aż dwa drewniane domy modlitwy. Starszy z nich, nazywany „wielką” lub „starą szkołą”, został zbudowany w 1618 r. i służył miejscowej gminie wyznaniowej aż do 1945 r., gdy menonici zostali zmuszeni do opuszczenia Polski.

Niszczejący budynek uległ niemal całkowitej destrukcji w latach 80. XX w. Uratowane z rozbiórki drzwi wraz z nadprożem opatrzonym niemieckojęzyczną inskrypcją wykonaną w XVIII w. zostały wywiezione przez handlarzy starociami do Holandii. Zakupił je Arno Thimm, który następnie oddał je w depozyt do zbiorów sztuki gminy menonickiej w Haarlem.
 
Z inicjatywą pozyskania tego cennego obiektu dla skansenu w Wielkiej Nieszawce wyszedł w 2018 r. historyk z UMK, dr Michał Targowski. Jego starania zostały poparte przez menonitów z Niemiec i Holandii zrzeszonych w organizacjach Mennonitischer Arbeitskreis Polen i Doopsgezinde Stichting Nederland-Polen. Dzięki ich zaangażowaniu Arno Thimm zgodził się ofiarować drzwi i nadproże do zbiorów Olenderskiego Parku Etnograficznego.

Zobacz też:

Budownictwo ludowe

Skasen olenderski

Zabytki olenderskie

Świat Olendrów