2016-09-16 Blask powozów

Wystawa „Odzyskany blask powozów”, którą można oglądać w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie, prezentuje 20 zabytkowych powozów konnych wyprodukowanych w Europie pomiędzy połową XIX i latami 20-tymi XX wieku.

Na wiek XIX przypada największy rozkwit rzemiosła i przemysłu powoźniczego. Przy wytworzeniu pojazdu konnego pracowało kilku rzemieślników: stelmach, kołodziej, kowal, rymarz, tapicer, lakiernik.

Dzięki ich współpracy, organizowanej przez wytwórcę, powstawały stylowe pojazdy zaskakujące wygodą dla podróżnych, a reprezentacyjne – luksusem.

Fot. Archiwum muzeum

Kres pojazdom konnym w Polsce położyła II wojna światowa. Zniszczona hodowla koni i większość powozów nie pozwoliły na odrodzenie, tym bardziej, że zaczęła rozwijać się motoryzacja.

Wśród pojazdów konnych wyróżnić można: reprezentacyjne, wyjazdowe, podróżne, spacerowe, sportowe, myśliwskie i gospodarcze.

Zaletą prezentowanej kolekcji jest to, że pokazuje 20 pojazdów różnego typu.

Do pojazdów reprezentacyjnych tzw. czarnych zaliczyć można następujące: victoria, mylord, lando, landolet, karety coupe , karawan.

Pojazdy codziennego użytku tzw. żółte, używane szczególnie na wsi to: guwerniera, wolant, wagonet, vis-a-vis, powozy spacerowe oraz bryczki.

Pojazdy o różnorodnym przeznaczeniu to polowce dla myśliwych, faeton , buggy, wagonet dla celów sportowych i sanie.

Fot. Archiwum muzeum

Do najciekawszych obiektów na wystawie, na które warto zwrócić uwagę należą:

- Victoria, powóz półkryty z końca XIX w. firmy Nesselsdorf z Wiednia;

- Polowiec z baldachimem z początku XX w. firmy F.Oels z Wrocławia;

- Buggy – Amerykan z przełomu XIX i XX w. firmy Zimmermann z Poczdamu;

- Mylord z końca XIX w. nieznanej firmy niemieckiej;

- Lando z ok.1870 r. firmy J. Rothschild&Fils z Paryża;

- Kareta coupe - ślubna z początku XX w. firmy F.Oels z Wrocławia;

- Landolet z przełomu XIX i XX w. firmy Wilding z Wrocławia;

- Vis-a-Visz początku XX w. firmy Bracia Kuleccyz Malborka;

- Kareta coupe - secesja z przełomu XIX i XX w. firmy F.P.Gmelch z Monachium;

- Sanie dworskie w kształcie łabędzia z początku XX w. firmy nieznanej.

Bogusław Łowiński , muzyk, znany w środowisku jako „Bobas”, występujący na polskich i europejskich estradach od 52 lat, wynajdywał powozy podczas podróży po kraju, zasięgając informacji od drzwi do drzwi. Poddawał je starannej renowacji w firmach powoźniczych i przywracał im dawną świetność i blask.

Jak powstawała kolekcja Bogusława Łowińskiego? Podczas tourne artystycznego po Anglii w 1973-74 r. uwagę muzyka przyciągnęło ogromne zainteresowanie przejazdem po Londynie pięknej karety.

Zafascynowany tym po powrocie do Polski postanowił kupić stary powóz w rodzinnej wsi żony w Kotlinie Kłodzkiej. Dzięki pomocy żony - znanej poznańskiej poetki Stanisławy - stał się właścicielem karety fiakierki.

Od tego zaczęło się gromadzenie pojazdów, które trwa już 42 lata.

Początki to była edukacja w warsztacie i pod okiem Michała Bogajewicza w Pniewach oraz w Muzeum Powozów w Łańcucie. W czasie podróży po Europie odwiedzał muzea pojazdów konnych. Pasja rozwijała się, a wszystkie oszczędności – jak mówi – „topił” we wrakach powozów.

Zaletą kolekcji jest to, że wszystkie oryginalne, zabytkowe pojazdy są fachowo wyremontowane. Kupując je w Polsce i odnawiając wiele z nich ratował przed destrukcją lub wywiezieniem za granicę, gdzie osiągają znacznie wyższe ceny.

Drugą cechą jest to, że stanowi ona przekrój pojazdów najczęściej spotykanych na dawnych polskich drogach. Tworząc kolekcję kierował się chęcią zachowania świadectw polskiej kultury materialnej, aby kolejnym pokoleniom przybliżyć sztukę wytwarzania pojazdów i zaprzęgów konnych.

Bogusław Łowiński – urodzony w Poznaniu, do którego zawsze chętnie powracał z wielu miejsc w Europie. Zakochany w swoim mieście – jak sam zaznacza – chyba bez wzajemności, gdyż pomimo wielu starań nie ma miejsca w Poznaniu na stałą prezentację jego bogatej kolekcji.

Jan Stryjski

Zobacz też:

Zabytkowa bryczka

Wiejskie pojazdy

Stare sanie

Pojazdy konne

Pojazdy konne

Pojazdy i maszyny rolnicze Sołtysa

Muzea i skanseny\szreniawa\muzeum rolnictwa