2017-03-24 Powitanie wiosny

Obrzęd wypędzenia zimy oraz witania wiosny należy do najstarszych i najważniejszych obyczajów słowiańskich. Na dawnych wsiach popularny był obyczaj wykonywania słomianej kukły zwanej Śmiercichą lub Marzaniokiem, która miała symbolizować wszystkie zimowe nieszczęścia i choroby.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

1. Marzanna

2. Topienie Marzanny

Mieszkańcy wsi wynosili ją następnie poza osadę, by tam w sposób uroczysty spalić ją, bądź topić. Tę tradycję co roku przypomina Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, podczas skierowanej do dzieci i młodzieży imprezy plenerowej „Powitanie wiosny w skansenie”.

Wydarzenie miało charakter zabawy, podczas której uczestnicy poznawali obrzędy związane ze zmianą pór roku. 21 marca, podczas tegorocznej edycji „Powitania wiosny” w powietrzu czuć już było nadejście ciepłych dni.

Młodzi odkrywcy folkloru mazowieckiej wsi wyruszyli więc na poszukiwania pierwszych oznak wiosny.

Fot. Archiwum muzeum - D. Krześniak

Karczma w skansenie

O godzinie 10.00 spotkali się przy muzealnej karczmie, by wziąć udział w konkursie na najciekawszą Marzannę. Każda z grup biorących udział w imprezie wykonała słomianą kukłę według własnego projektu.

Najważniejsza była tu pomysłowość, praca musiała bowiem nawiązywać do zmiany pór roku, strapień towarzyszących im na codzień i szkolnych problemów współczesnych uczniów. Miała być zarazem trwała i estetycznie wykonana.

W rywalizacji wzięło udział 16 Marzann. Przed komisją konkursową stanęło trudne zadanie wyłonienia tych najciekawszych. Każda z nich była bowiem na swój sposób niezwykła i interesująca.

W czasie gdy jurorzy obradowali nadszedł czas na tradycyjne wypędzenie zimy. W uroczystym pochodzie młodzież przeszła z Marzanną nad rzekę. Tam zaklęli w nim niepowodzenia i codzienne troski, recytując wiersz:

 Najlepiej, gdy dwóje z korzeniami wyrwiemy,
 wyrwiemy z korzeniami!
 Do wody wrzucimy!
 Wszystkie szkolne chwasty
 w rzece utopimy!

Po tym obrzędzie pałuba została podpalona i wrzucona do wody, by, jak wieść niesie, popłynąć do morza.

Zgodnie z tradycją przynieśli potem do wsi zieloną, pięknie przystrojoną gałąź zwaną gaikiem jako znak ciepła i wiosennych sił witalnych.

„Powitanie wiosny” stanowiło pierwszą tegorocznego z cyklu imprez plenerowych organizowanych przez Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.

Już teraz warto zaplanować wizytę w skansenie 9 kwietnia, podczas imprezy „Niedziela Palmowa w skansenie”.

Duża liczba przygotowanych z tej okazji pokazów obrzędowości wiejskiej związanej z okresem wielkanocnym, wiosenny kiermasz rękodzieła i koncert Zespołu Tańca Ludowego Masovia Politechniki Warszawskiej powinny zachwycić wszystkich miłośników folkloru.

Zachęcamy też do wzięcia udziału w konkursie plastycznym „Tradycyjna palma wielkanocna”.

Więcej informacji na temat wydarzenia, a także regulamin rywalizacji znajdują się na naszej stronie: www.mwmskansen.pl.

Jarosław Asztemborski

Zobacz też:

Palenie Marzanny

Powitanie wiosny

Jak zrobić Marzannę

Marzanna na Śląsku

Zwyczaje i obrzędy\wiosenne

Muezea i skanseny\sierpc - muzeum wsi mazowieckiej