2016-03-23 Palenie marzanny

Palenie marzanny lub inaczej palenie śmierci uosabiało wypędzanie zimy, zła, wszelkich trosk, chorób, śmierci. Na Śląsku pierwszym dniem spalenia marzanny był 21 marca a ostatecznym Niedziela Palmowa.

W skansenie w Chorzowie w Niedzielę Palmową dokończyły swojego krótkiego żywota marzanny, które uczestnicy imprezy folklorystycznej najpierw wykonali na konkurs na najpiękniejszą marzannę, a potem wrzucili je do ognia.

Fot. Archiwum własne

1.2.3.4.Konkurs na najpiękniejszą marzannę

5.6. Palenie marzanny

Najpiękniejsza marzanna wcale nie oznacza, że jest to kukła uosabiająca piękno. To zmora, mara zwana dzisiaj marzanną. Symbolizuje wszystko co złe, dlatego na wiosnę trzeba ją spalić bądź utopić.

Dawniej na wsiach poważnie traktowano obrzęd palenia i topienia marzanny. Przy pomocy kijów, słomy i starych szmat przygotowywano marzannę – wyobrażenie kobiety zła, chorób, ale także śmierci.

Wyprowadzano kukłę poza wieś. Obrzucano ją błotem, kamieniami i bito kijami, po czym topiono ją w rzece lub palono.

Dzisiaj to już tylko zabawa ludowa, organizowana często w szkołach 21 marca jako święto wiosny.

Towarzyszący paleniu lub topieniu marzanny obrzęd chodzenia z gaikiem jest już raczej zapomniany. Gaik, na Śląsku goik, to mała choineczka lub brzózka, ozdobiona wstążkami lub papierowymi kwiatami. Goik – po spaleniu marzanny - zatykano na żerdzi na środku wsi. Stał tam całą wiosnę, symbolizując radość i nowe życie.

Palenie marzanny