2021-11-29 Podlaskie bimbrownie

O bimbrowniach podlaskich mówiono, że gdy święta idą, rozlewiska śpiewają. To odgłosy gotującego się zacieru, nielegalnie pędzonego bimbru, rozlegały się na podlaskich rozlewiskach. Domowym sposobem skonstruowane bimbrownie konfiskowała policja.

Podlaskiemu Muzeum Kultury Ludowej udało się pozyskać kilka takich bimbrowni do swoich zbiorów. Dzięki temu możemy przyjrzeć się jak wyglądają takie instalacje. Tylko, że zamiast bimbru, gotuje się w nich woda, więc bimberku posmakować nie można.

Fot. Archiwum własne

Podlasie o zawsze należało do czołowych regionów, w których produkowano bimber. Puszcza Augustowska, Knyszyńska i Białowieska wciąż stwarzają dogodne warunki do produkcji bimbru w ukryciu.

Nieograniczony dostęp do naturalnych źródeł czystej wody wpływa na walory podlaskiego bimbru. Czymś, co bez wątpienia stanowi o wyjątkowości samogonu z puszczy jest oprócz krystalicznej wody, zboże. Najlepszy jest z żyta. Ale ważne jest, jakie żyto wykorzystywano do pędzenia. Koszenie, młócenie, suszenie – to etapy obróbki ziarna decydujące o jakości bimbru.

Przygotowanie zacieru (inaczej brahy) jest pierwszym etapem produkcji samogonu. Zacier to mieszanina mąki żytniej, wody i drożdży. Zazwyczaj na 200 kg mąki przypada 1-1,5 kg drożdży. Żytnia braha – półpłynne ciasto z grudkami (o konsystencji dżemu) jest gotowa do destylacji po ok. 4-7 dniach.

Braha trafia potem do szczelnie zamkniętego zbiornika, w którym zostaje podgrzana. Zacierowe opary są odprowadzane rurką do chłodnicy, gdzie się skraplają. W procesie destylacji ważne jest, aby pozbyć się różnego rodzaju zanieczyszczeń.

Podlaski bimber – choć nie został nazwany produktem regionalnym – to z pewnością nim jest. Mówi się o kilku szkołach pędzenia bimbru: szkole leśnej z rejonu Gródka i Michałowa, szkole podmiejskiej z okolic Czarnej Białostockiej, szkole bagiennej usytuowanej blisko rzeki Biebrzy oraz szkole polnej – podobnie jak szkoła leśna funkcjonująca w pobliżu Gródka, Michałowa i Walił. Największą sławę uzyskała szkoła leśna.

Święta idą, rozlewiska śpiewają