2012-05-13 Domy w kratkę

Jak powstają domy w kratkę można było podpatrzeć w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Domy od zewnątrz bielone z charakterystyczną brązowo-czarną kratką na ścianach wciąż jeszcze spotkamy na wsiach w rejonie pomorskim, określanym Krainą w kratkę.

Fot. Archiwum własne

Skansen w Klukach

Określenie Kraina w Kratkę (od kratki na ścianach) pojawiło się po raz pierwszy w 1996 r. podczas wystawy fotograficznej ukazującej krajobraz ziemi słupskiej. Nazwa w odniesieniu do specyfiki regionu okazała się niezwykle trafna, nic dziwnego że szybko się upowszechniła.

Fot. Archiwum własne

Skansen w Klukach

Kraina w Kratkę ma długość ok. 80 km, położona jest w pasie nadmorskim od Łeby w kierunku Darłowa, ale domy w kratkę można jeszcze spotkać w Zachodniopomorskim.

Zagrody słowińskie można też podziwiać w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Tylko jedna chałupa, pochodząca z 1841 r. została przeniesiona ze wsi Żoruchowo, pozostałe są stąd – z Kluk.

Jak budowano takie domy?

Otóż najpierw układano prostokąt z dużych kamieni polnych. Największe głazy były ustawiane w narożach budynków. Na tym prostokącie ustawiano podwalinę – drewnianą prostokątną ramę.

Konstrukcję budynków wznoszono z potężnych bali, które łączyły krótkie belki poziome zwane ryglami. Dla usztywnienia konstrukcji przy brzegach ścian wstawiano skośne deski (zastrzały).

W ten sposób powstawała drewniana kratownica ścian. Drewnianą konstrukcję wypełniano strychulcem - najpierw wstawiano drewniane żerdki, potem każdą owijano powrózłem ze słomy lub siana. Potem takie ściany oblepiano gliną wymieszaną sieczką.

Powierzchnię wyrównywano glinianą zaprawą i bielono wapnem, zaś drewniane belki konstrukcyjne zabezpieczano smarami. W ten sposób powstawała charakterystyczna kratownica, która wyróżniała pomorską wieś spośród innych regionów Polski.