2013-07-17 Figurki obrzędowe

Lepienie byśków z ciasta czyli figurek zwierząt to nadal kultywowany zwyczaj na Kurpiach. Lepi się je na Nowy Rok i Trzech Króli. Wtedy mają moc –chronią rodzinę od zła i przynoszą im szczęście. Ale byśki można też lepić cały rok, traktując to zajęcie jako formę zabawy.

Zwłaszcza dzieci bardzo chętnie podejmują się tego zajęcia.

Fot. Archiwum własne

1. Byśki po upieczeniu

2. Jelonek ulepiony z ciasta

Ptactwo domowe ulepione z ciasta

Ciasto na byśki wyrabia się z mąki żytniej i wody. Mąka pszenna nie lepi się tak dobrze, więc się jej nie używa. Czasami do ciasta dodaje się cukru, jeśli byśki miały służyć dzieciom do ssania.

Ulepione figurki pieczemy w piekarniku do momentu aż się zarumienią. Wtedy to mogą nawet 2-3 lata stać w naszym domu. Dawniej na Kurpiach byśki zawieszano na nitce w tzw. świętym kącie nad ołtarzykiem, gdzie wisiały przez cały rok.

Z ciasta lepiono zwierzęta leśne, które nie były drapieżnikami, głównie jelenie, sarny, zające, czasami wiewiórki oraz domowe, hodowlane: konie, krowy, woły, barany, owce, kozy, czasami figurki ptactwa, rzadko psa.

Zanim nazwane je byśki, na figurki mówiono stworzenia.

Jak lepić byśki, podejrzeliśmy na zajęciach „Ginących Zawodów”, organizowanych przez Muzeum Kurpiowskie w Ostrołęce w skansenie w Kadzidle.