2012-07-29 Haft kaszubski

Różnorodne ściegi haftu kaszubskiego można zobaczyć na wystawie w Kaszubskim Parku Etnograficznym we Wdzydzach Kiszewskich. Kto wziął udział w Jarmarku Wdzydzkim miał też okazję pobrać lekcje haftowania i szansę na wykonanie własnoręcznie serwetki ze wzorem kaszubskim. Zajęcia odbywały się pod okiem uznanej twórczyni ludowej.

Fot. Archiwum własne

1. Warsztaty haftu

2. Haft kaszubski - wystawa w skansenie we Wdzydach Kiszewskich

Porozrzucane na stole różnokolorowe nici i kawałki tkaniny bawełnianej zachęciły niejedną kobietę do popróbowania swoich sił. Niektóre cierpliwie uczyły się ściegów, inne raczej były zainteresowane gotowymi produktami. No i byli jeszcze podglądacze, a wśród nich także i my.

Aby zacząć malować igłą piękne kaszubskie kwiaty, należy opanować następujące ściegi: sznureczek, atłaskowy, krzyżyk, węzełki, arabski (cegiełka), Janina, oszczędny, łańcuszek i dziergany, a także mereżkę do wykończenia brzegów.

Fot. Archiwum wasne

Kaszubskie ściegi - wystawa w skansenie we Wdzydzach Kiszewskich

Haft kaszubski jest bardzo bogaty w ściegi i kolorowy. Twórczynie przechowują w specjalnych teczkach wzory, które potem nanoszą na płótno. Wzornik jest jednocześnie instruktażem kompozycji kolorów.

Fot. Archiwum własne

1. Wzornik

2. Adaptacje motywów w haftach wdzydzkich i akwarelach Teodory Gulkowskiej - wystawa w skansenie we Wdzydach Kiszewskich

3. i 4. Wzory wyrobów - wystawa w skansenie we Wdzydzach Kiszewskich

5. Wzory wyrobów - wystawa w skansenie we Wdzydzach Kiszewskich

6. Współczesne wyroby twórczyń ludowych

7. Współczesne wyroby twórczyń ludowych

Ale dawniej kobiety i dziewczęta zamieszkujące Kaszuby nie potrafiły ani komponować wzorów, ani też dobierać kolorów haftów. Tego nauczyła je Teodora Gulkowska, która wraz z mężem założyła Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich.

Wzory czerpała z czepców, mebli ludowych i malarstwa na szkle. A że była plastycznie przygotowana, skończyła studia w tym kierunku, więc łatwo przychodziło jej kreowanie haftów kaszubskich.

Fot. Archiwum własne

1. Kaszubska skrzynia wianna

Hafty te zwane wdzydzkimi zdobywały nagrody w Berlinie (1909 r.), Kaliszu (1909 r.) i Strasburgu (1913 r.). Podbiły nawet dwór cesarski. Wilhelm II kazał kaszubskimi haftami ozdobić swój letni pałac na Korfu oraz stoły na balkonie i w pokojach toaletowych stołecznej rezydencji.
Hafty Gulgowskiej zostały uznane przez późniejsze hafciarki jako baza do własnej twórczości.