2013-06-30 Jak wyciąć leluję

Leluja – drzewko szczęścia – to jedna z form wycinanek ludowych rozpowszechniona na Kurpiach. Wzorów lelui jest ogromna ilość – tyle ile jest w stanie wyprodukować wyobraźnia wycinankarki. Ale zawsze dwie rzeczy są dla nich wspólne – podstawa drzewka i korona.

Fot. Archiwum własne

Leluja, którą wycinała na naszym filmie wycinankarka

Leluja uważana jest przez wielu badaczy za jedną z najbardziej charakterystycznych form występujących na Kurpiach.

Leluje mają nie tylko różną formę, ale także wielkości. Wycinankarki robią od malutkich kilkucentymetrowych po nawet dwumetrowe. Jednakże te największe potrafią wyciąć jedynie utalentowane, doświadczone wycinankarki.

Trudność polega nie tylko na opanowaniu nożyczkami do podstrzyżenia owiec ogromnej płachty papieru, ale także wycięcia symetrycznych wzorów.

Fot. Archiwum własne

Gwiazda i leluje kurpiowskie

Jeśli poznamy technikę wykonania, docenimy skalę trudności wycinania. Leluja jest kompozycją pionową, symetryczną.

W koronie drzewa często ukryte są ptaki i małe zwierzęta. W podstawie wycinane jest ptactwo domowe, jak np. koguty, kurki, gołębie, a także małe zwierzęta jak wiewiórki czy zające.

Leluja jest zawsze jednokolorowa. Leluja jest tym piękniejsza, im więcej jest wyciętych na niej elementów.

Fot. Archiwum własne

1. Leluje oprawione w ramki

2.Leluja i gwiazdy naklejone na ścianę

3.4. Leluje i inne wycinanki kurpiowskie

Kurpianki ozdabiały wycinankami swoje chaty przed najważniejszymi świętami kościelnymi, zwłaszcza przed Bożym Narodzeniem i Wielkanocą. Współcześnie oprawiają je w ramy, dawniej przyklejały je bezpośrednio na ścianie.

Jak wyciąć taką leluję, podejrzeliśmy w zagrodzie kurpiowskiej w Kadzidle, gdzie zawsze w czerwcu odbywają się prezentacje „Ginących zawodów”. Imprezę organizuje Muzeum Kurpiowskie w Ostrołęce.

Jak wyciąć leluję